Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2007

Αυτονόητα και υπονοούμενα: "κόμματα και κομματικοποίηση"

Επειδή στην Ελλάδα δείχνουμε ότι γνωρίζουμε πράγματα και έννοιες, που φαντάζουν πλέον αυτονόητα, πλην, όμως, στη πράξη διαπιστώνεται ότι υπάρχει πραγματική σύγχυση, συνειδητή ή ακούσια, επί πλείστων όσων θεμάτων, για τον λόγο αυτό κρίθηκε αναγκαίο, κατόπιν προτροπής μερίδας από σας, τους αναγνώστες αυτής της στήλης, να στηλιτευθεί, με όσο πιο απλό τρόπο, η πολιτική πραγματικότητα, μέσω ενοτήτων και ανά αντικείμενο. Αυτονόητη είναι η επισήμανση ότι η θεματολογία που θα αναπτυχθεί απευθύνεται στον μέσο Έλληνα πολίτη, που θεωρεί ότι έχει μεν ανησυχίες, όχι όμως την δυνατότητα να μελετήσει σε βάθος την ουσία της.
Τι εννοούμε με τον όρο “κόμμα” και τι είναι η “κομματικοποίηση”;
Το κόμμα είναι μια πολιτική οργάνωση που εκφράζει κοινωνικές ομάδες και αποβλέπει στην κατάληψη της εξουσίας. Το κόμμα εκπροσωπεί ένα μόνο «κομμάτι» της κοινωνίας, όχι ολόκληρη την κοινωνία.
Τα κόμματα διακρίνονται σε κόμματα προσώπων και σε κόμματα αρχών. Τα πρώτα προβάλλουν την έννοια του αρχηγού ή του πολιτικού μεσσία, από τη δυναμική προσωπικότητα του οποίου αναμένεται η λύση όλων των προβλημάτων. Στα κόμματα αρχών προβάλλονται περισσότερο τα προγράμματα και οι αρχές και υποχωρεί η έννοια του δυναμικού αρχηγού. Κλασική είναι η περίπτωση της Ν.Δ. και του Π.Α.ΣΟ.Κ., τα οποία ξεκίνησαν ως κόμματα προσώπων και σήμερα προσπαθούν να σταθούν ως κόμματα αρχών, ελλείψει ισχυρών πολιτικών φυσιογνωμιών.
Τα κόμματα διακρίνονται, επίσης, σε συντηρητικά (ή δεξιά), που επιδιώκουν τη διατήρηση της παραδοσιακής κοινωνικής οργάνωσης και δεν συμπαθούν τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, σε αριστερά, που έχουν την τάση για πραγματοποίηση ριζικών κοινωνικών αλλαγών και σε κεντρώα, που τοποθετούνται ανάμεσα στα δύο «άκρα» και δείχνουν την προτίμηση τους σε βαθμιαίες και «λογικές» κοινωνικές αλλαγές, χωρίς να θίγουν το δημοκρατικό πνεύμα και τον φιλελευθερισμό.
Τα συντηρητικά και τα αριστερά κόμματα έχουν και τις αποχρώσεις τους (ακροδεξιά, ακροαριστερά, μετριοπαθή αριστερά και σοσιαλιστικά κόμματα).
Τα κόμματα ανταποκρίνονται σε αντίστοιχες τάσεις κοινωνικών ομάδων και τάξεων. Δεν είναι απλά δημιουργήματα της φιλοδοξίας ορισμένων πολιτικών. Τα κόμματα, όμως, δίνουν πιο συγκεκριμένη έκφραση στα αιτήματα των κοινωνικών ομάδων. Δεν πρέπει να φανταστούμε μια σταθερή προσκόλληση των ατόμων στα ίδια πάντα κόμματα. Τέτοια σταθερή κομματική ένταξη ισχύει για ορισμένα άτομα, ίσως για τα περισσότερα. Άλλα άτομα όμως μετακινούνται από το ένα κόμμα στο άλλο. Το φαινόμενο αυτό συντελεί στην ενίσχυση ή αποδυνάμωση των κομμάτων και στην εναλλαγή τους στην εξουσία.
Τα άτομα, που δεν εντάσσονται σε ένα κόμμα, δεν παρουσιάζουν ασταθή πολιτική κρίση, ούτε σκέφτονται καιροσκοπικά. Θα λέγαμε ότι είναι απαλλαγμένα από τον πολιτικό και κομματικό δογματισμό, ότι είναι πιο ανεξάρτητα και ελεύθερα στη σκέψη τους. Κρίνουν τα πολιτικά πράγματα ρεαλιστικά και με βάση τα γεγονότα. Με τα ίδια κριτήρια κρίνουν την αξία των κομμάτων, την αποτελεσματικότητα τους ή το πολιτικό ήθος και την ικανότητα των πολιτικών αρχηγών.
Τα ενταγμένα άτομα δεν κρίνουν (τουλάχιστον δημόσια), πιστεύουν στη σπουδαιότητα των κομμάτων τους και στη χαρισματική φυσιογνωμία των αρχηγών τους. Τα ανέντακτα άτομα δεν αποκρυσταλλώνουν σταθερές και αμετάβλητες απόψεις για τα κόμματα και τους πολιτικούς. Αναθεωρούν κάθε φορά τις απόψεις τους αυτές, αντικρίζουν τα πολιτικά πράγματα κάθε φορά κάτω από καινούριο πρίσμα, ανάλογα με τις αντικειμενικές αλλαγές της πολιτικής πραγματικότητας. Οι αλλαγές αυτές δεν επηρεάζουν την κρίση των ενταγμένων, οι οποίοι διατηρούν σταθερές πεποιθήσεις παρά την αλλαγή της πολιτικής πραγματικότητας.
Η κρίση των ανέντακτων είναι εμπειρική, συγκεκριμένη, ρεαλιστική, απορρέει από γεγονότα και όχι από αρχές. Αν απέρρεε από αρχές, θα ήταν σταθερή και αναλλοίωτη, όπως η πολι¬τική σκέψη των ενταγμένων κομματικά ατόμων.
Δεν μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι τα ανέντακτα άτομα μένουν εντελώς ανεπηρέαστα από τη μεροληπτική πολιτική κριτική, την πολιτική φιλολογία και την προπαγάνδα ή την πολιτική δημαγωγία. Μερικά μόνο ανέντακτα άτομα έχουν υψηλή πολιτική κρίση και ωριμότητα και δεν είναι εύκολο να παρασυρθούν από την πολιτική δημαγωγία. Δεν είναι όμως και δύσπιστα απέναντι σε κάθε νέο πολιτικό ή σε κάθε νέο κόμμα. Το κόμμα αυτό μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους, έστω κι αν δεν είχαν τη δυνατότητα να το γνωρίσουν σε βάθος και προτού δοκιμαστεί στην εξουσία. Όταν όμως το κόμμα αυτό δοκιμαστεί στην πράξη, τότε το ανέντακτο άτομο θα πάρει κριτική στάση απέναντι του, κάτι που δεν θα κάνει ο τυφλός και δογματικά σκεπτόμενος οπαδός του.
Σύμφωνα με μιαν άλλη άποψη, κανένα κόμμα δεν είναι ιδανικό ή άτρωτο και όλα θεωρούνται ότι υπόκεινται στη φθορά της εξουσίας, που είναι αναπόφευκτη. Μόνο οι απαιτητικοί πολίτες απογοητεύονται απ’ αυτά ή όσοι πιστεύουν σε ιδανικές λύσεις. Το λάθος, ωστόσο, αυτό κάνουν ορισμένα κόμματα. Αυτά υπόσχονται ιδανικές λύσεις. Οι πολίτες απλώς διαπιστώνουν την ανυπαρξία ιδανικών λύσεων. Οι ιδανικές λύσεις βρίσκονται στην ιδεολογία και την προπαγάνδα ορισμένων κομμάτων. Οι πολίτες (ή ορισμένοι απ' αυτούς) δεν πιστεύουν στις ιδανικές, αλλά στις ρεαλιστικές λύσεις. Το ιδανικό βρίσκεται στη σφαίρα της ουτοπίας. Αυτό το αντιλαμβάνονται μερικοί, είτε είναι πολιτικοί είτε απλοί πολίτες. Άλλοι, όμως, ελκύονται από τους πολιτικούς μύθους και τις πολιτικές ουτοπίες, δέχονται τουλάχιστον την πειραματική εφαρμογή τους.
Όσον αφορά τα πολιτικά κόμματα, αυτά ή καθηλώνονται δογματικά στις ουτοπίες ή τις προβάλλουν σαν ιδεολογικό δόλωμα, σαν μιαν ελκυστική πολιτική και κοινωνική ιδεολογία. Στην περίπτωση αυτή είναι δικαιολογημένη η δυσπιστία απέναντι στα κόμματα, τα οποία δεν είναι όσο θα έπρεπε ειλικρινή και τίμια απέναντι στον πολίτη. Άλλοτε δίνεται η εντύπωση ότι τα κόμματα εκμεταλλεύονται τη διανοητική ανεπάρκεια, τη χαμηλή πολιτική κρίση του λαού και άλλοτε ταυτίζονται σκόπιμα με την λαϊκή πολιτική κρίση, επιδιδόμενα στον λεγόμενο «λαϊκισμό» και σε κολακεία του πλήθους.
Περαιτέρω, με το όρο “κομματικοποίηση” εννοούμε την ένταξη των πολιτών σε ένα από τα υπάρχοντα κόμματα. Θα ήταν διατεθειμένος να δεχτεί κανείς τη μαρξιστική άποψη, σύμφωνα με την οποία μια τέτοια ένταξη καθορίζει η ταξική τοποθέτηση του κάθε ατόμου. Οι μαρξιστές μίλησαν, επίσης, για το φαινόμενο της ταξικής αποστασίας, για να εξηγήσουν γιατί ένα άτομο της ανώτερης τάξης τάσσεται πολιτικά και ηθικά με το μέρος της κατώτερης και καταπιεζόμενης τάξης.
Το αντίθετο φαινόμενο δεν χαρακτηρίζεται σαν ταξική αποστασία, αλλά σαν έλλειψη ταξικής συνείδησης, π.χ. μόνο ένας απληροφόρητος αγρότης θα μπορούσε να ενταχθεί σε ένα κόμμα που εκφράζει και υπηρετεί τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης. Είναι αλήθεια ότι οι αγρότες στη χώρα μας είναι συνήθως πολιτικά συντηρητικοί, όχι μόνο από έλλειψη κοινωνικού και πολιτικού διαφωτισμού ή λόγω της στατικής και παραδοσιακής τους σκέψης, αλλά και λόγω φοβίας μπροστά στην κοινωνικοποίηση, ακόμη και της μικρής αγροτικής ιδιοκτησίας, που νόμιζαν ότι επι¬δίωκαν ορισμένα αριστερά κόμματα. Οι αγρότες είναι συναισθηματικά δεμένοι με την ιδιοκτησία τους.
Ένας αστός θα ενταχθεί βέβαια σε ένα δεξιό ή κεντρώο κόμμα και ένας εργάτης σε ένα αριστερό ή σοσιαλιστικό κόμμα. Όλα αυτά δεν συμβαίνουν σύμφωνα με ψυχολογικές νομοτέλειες, συμβαίνουν ίσως σε γενικές γραμμές. Είναι φυσικό να εντάσσεται κάποιος στο κόμμα που ανταποκρίνεται στα συμφέροντα του, στην κοινωνική του θέση και την ιδεολογία του, που είναι ίσως ένας εξευγενισμός οικονομικών συμφερόντων.
Το συμφεροντολογικό στοιχείο είναι πιο άμεσο και πιο φανερό στην περίπτωση πολιτών που συνδέουν την υποστήριξη προς κάποιο κόμμα με τα άμεσα υλικά τους συμφέροντα, την επαγγελματική τους τακτοποίηση από το πιο κάνω κόμμα, όταν έρθει στην εξουσία. Είναι φανερό το πελατειακό στοιχείο στην πιο πάνω σχέση, η συναλλαγή (“σου δίνω για να μου δώσεις”). Μια πολιτική πράξη και σχέση μεταβάλλεται σε εμπορική. Τέτοιες καταστάσεις δεν προάγουν, βέβαια, τη δημοκρατία. Αντίθετα, είναι φανερός ο κίνδυνος για τη δημοκρατία, όταν βλέπει κανείς τα κόμματα να προχωρούν σε ψηφοθηρικές εξυπηρετήσεις και σε κοινωνικές παροχές, για να επιτύχουν την άνοδό τους στην εξουσία.
Εν κατακλείδι, δεν είναι αναγκαία η ένταξη του πολίτη σε ένα κόμμα, η κομματικοποίηση του. Καταρχήν, ένας πολίτης έχει την υποχρέωση και το δικαίωμα να είναι απλός ψηφοφόρος και ενημερωμένος για τα πολιτικά προβλήματα. Η πολιτικοποίηση όμως δεν σημαίνει κομματικοποίηση. Μερικά άτομα νιώθουν την ανάγκη να είναι ισόβια προσκολλημένα σε ένα κόμμα, επειδή το θεωρούν θέμα συνέπειας ή Αρχής. Άλλοι, πάλι, συνδέονται με ένα κόμμα υπό όρους, με αποτέλεσμα, όταν αυτό τους απογοητεύει, να το εγκαταλείπουν, αποτέλεσαν δε και αποτελούν, ως σοβαρή μειοψηφία, το μήλον της έριδος για τα μεγάλα κόμματα της χώρας μας, γιατί χωρίς και την δική τους υποστήριξη δεν πρόκειται ποτέ να καταλάβουν την εξουσία ή υπάρχει κίνδυνος να την χάσουν.
Ύστερα από τις παραπάνω επισημάνσεις σε σας εναπόκειται να κρίνετε πού βρίσκεστε και εάν θα πρέπει να παραμείνετε πολιτικοποιημένοι ή κομματικοποιημένοι. Αρκεί να ξέρετε το γιατί…



Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2007

Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών στον σύγχρονο βίο



Σύμφωνα με τα όσα παρουσιάστηκαν σε πρόσφατες τηλεοπτικές εκπομπές, τρία ποτήρια πολτός από φύλλα ελιάς, μαζί με νερό, την ημέρα, μπορούν όχι μόνον να αποτρέψουν την εμφάνιση διάφορων ασθενειών, ακόμη και μορφών …καρκίνου (!!), αλλά και να θεραπεύσουν ανίατες ασθένειες, με αποτέλεσμα να έχουν λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις οι δημιουργηθείσες ελπίδες ίασης στο πλατύ κοινό.
Πολλοί είναι οι ασθενείς και εξ αυτών ορισμένοι μάλιστα καρκινοπαθείς και καρδιοπαθείς, αλλά και υγιείς, οι οποίοι εντελώς “προληπτικά”, σπεύδουν στους ανά την επικράτεια ελαιώνες, για να συλλέξουν τα “θαυματουργά” φύλλα.
Μολαταύτα, τους κινδύνους από την ανεξέλεγκτη χρήση εκχυλισμάτων που προέρχονται από φύλλα ελιάς ή οποιοδήποτε άλλο φυσικό προϊόν επισημαίνουν στα ΜΜΕ γιατροί και φαρμακοποιοί.
Συγκεκριμένα, η επισήμανση εστιάζεται τόσο στις δήθεν ευεργετικές ιδιότητες, οι οποίες δεν έχουν αποδειχθεί επιστημονικά, όσο και στους κινδύνους για τυχόν αλλεργικές αντιδράσεις, τοξικές ενώσεις, παρενέργειες, ακόμη και δηλητηρίαση των χρηστών, σε περίπτωση που τα δέντρα έχουν πρόσφατα ραντιστεί με φάρμακα. Ως ανάλογο παράδειγμα αναφέρουν τα πολλά κρούσματα κίρρωσης του ήπατος, που έχουν παρουσιαστεί το τελευταίο διάστημα και αποδίδονται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην κατανάλωση εκχυλισμάτων από φύλλα Αλεξανδρείας, τα οποία πωλούνται ως βότανα με το κιλό για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
O καθηγητής Βιολογικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημήτρης Γαλάρης, ο οποίος έχει πειραματιστεί εργαστηριακά επί χρόνια στις ιδιότητες των φύλλων της ελιάς σε ζωντανά κύτταρα, συνιστά μεγάλη προσοχή στους χρήστες. «Υπάρχουν επιστημονικές εργασίες που δείχνουν τις αντιοξειδωτικές ιδιότητες των φύλλων της ελιάς. Όμως, από τη βασική έρευνα, για να περάσει κάτι σε γενική χρήση, πρέπει να υπάρχει ένα μεγάλο φίλτρο, καθώς μπορεί να κρύβονται πολλοί κίνδυνοι ακόμη και για την υγεία αυτών που θα πειραματιστούν. Δε γνωρίζουμε την ποσότητα από τις εκατοντάδες ενώσεις που έχουν τα φύλλα, ανάμεσά τους και κάποια τοξική. Δεν ξέρουμε πόσες από αυτές τις ενώσεις φτάνουν στα ανθρώπινα κύτταρα και σε ποιες ποσότητες είναι επικίνδυνες. Πάντως, το να περνάς από τη βασική έρευνα στη γενικευμένη χρήση είναι ένα μεγάλο άλμα, που μπορεί να κρύβει πολλούς κινδύνους», τόνισε ο κ. Γαλάρης.
Από την πλευρά τους, φαρμακοποιοί ομοιοπαθητικής, αφού επισήμαναν ότι πρόκειται για φυτοθεραπευτική προσέγγιση και όχι ομοιοπαθητική, σημείωσαν ότι με την επιφύλαξη για τυχόν αλλεργικές αντιδράσεις του χρήστη στην ελιά και τις συνέπειες, αν έχουν χρησιμοποιηθεί πρόσφατα φυτοφάρμακα, η δράση των φύλλων της ελιάς είναι θετική. Μάλιστα, υπάρχουν και ομοιοπαθητικά φάρμακα που χρησιμοποιούν συστατικά της ελιάς στην παρασκευή τους.
Από την άλλη, ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Κυριάκος Θεοδοσιάδης, είναι κατηγορηματικός, χαρακτηρίζοντας αυτές τις πρακτικές ως σύγχρονο κομπογιαννιτισμό. «Θεωρώ αυτονόητο ότι ο οποιοσδήποτε άνθρωπος έχει κάποιο πρόβλημα υγείας, απευθύνεται στο γιατρό του, ο οποίος με τις διαδικασίες που προβλέπονται από την επιστήμη και τη δεοντολογία, του συνιστά την ανάλογη θεραπεία, που στηρίζεται στη διαγνωστική μέθοδο και την τεχνολογία που έχει εξελιχθεί σημαντικά. Κάθε άλλη διαδικασία που παρακάμπτει αυτήν την αρχή και προπάντων παραπέμπει σε πρωτόγονες λογικές, είναι, αφενός μεν, άκρως επικίνδυνη για τυχόν παρενέργειες και προβλήματα και επίσης άκρως επικίνδυνη, στην περίπτωση που εξωθεί έναν ασθενή να εγκαταλείψει κάθε ορθόδοξη θεραπευτική μέθοδο και να στραφεί, παροδικά, κάποιες φορές ανεπιστρεπτί, σε μεθόδους που έχουν τις ρίζες τους στον κομπογιαννιτισμό», δήλωσε ο κ. Θεοδοσιάδης.
O πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Αθανάσιος Νικολαΐδης, είναι επιφυλακτικός και ζητά περαιτέρω αναλύσεις. «Θα πρέπει να γίνει η χρήση του εκχυλίσματος θεσμοθετημένα. Να πάνε αυτά τα φύλλα στο Χημείο του Κράτους, να εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα πρωτόκολλα και να δούμε τι θα προκύψει. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι λειτουργούν ευεργετικά, όμως πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί», δήλωσε ο κ. Νικολαΐδης.
Ακόμη και οι ελαιοκαλλιεργητές, μετά την προβολή των σχετικών εκπομπών, εμφανίζονται προβληματισμένοι, καθώς τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όλα τα ελαιόδεντρα είναι επιβαρυμένα με μεγάλες ποσότητες χημικών φαρμάκων. «O κόσμος θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Μόνον αν έχει καμιά ελιά στο οικόπεδό του και ξέρει ότι δεν έχει ραντιστεί, μπορεί να πειραματίζεται. Οι υπόλοιπες ελιές, αυτήν την εποχή, λόγω και της αυξημένης υγρασίας είναι ραντισμένες με πολλά φάρμακα και τα δέντρα πολύ επιβαρυμένα. Είναι πολύ επικίνδυνο και δεν αφήνουμε κανέναν ούτε ραδίκια να μαζέψει από εκεί κοντά. Μόνον αν είναι κάποιος σίγουρος ότι ένα δέντρο δεν έχει ραντιστεί και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί λιπάσματα, να παίρνει τα φύλλα. Αφού και εμείς σκεφτόμαστε, μετά τις εκπομπές, να αφήσουμε 1-2 δέντρα χωρίς φάρμακα για να δοκιμάσουμε», δήλωσε ο Θανάσης Σταμπούλης, πρόεδρος της Oμοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων νομού Χαλκιδικής.
Ωσάν να μην έφταναν όλα αυτά, την εμφάνισή τους έκαναν και οι κερδοσκόποι, οι οποίοι πουλούν τα φύλλα ελιάς μέχρι και προς 50 ευρώ το κιλό (!), δικαιώνοντας πανηγυρικά τον Ευάγγελο Λεμπέση, ο οποίος εν έτει 1941 αφιέρωσε ένα δοκίμιό του στην "Τεράστια Κοινωνική Σημασία των Βλακών εν τω Συγχρόνω Βίω". Στο ερώτημα εάν άλλαξε κάτι από τότε, θα διαπιστώσει με θλίψη κάποιος ψύχραιμος ότι η βλακεία, καταπώς φαίνεται, αυξήθηκε. Τι αποτέλεσμα είχαν 65 χρόνια εξελίξεων και επιτευγμάτων στην ιατρική; Κανένα, όταν βλέπουμε να βγαίνει ανερυθρίαστα ο κάθε τσαρλατάνος και να πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Και αντί να τον στείλουμε από κει που ήρθε, όλοι εμείς, που αφήσαμε τον ενθουσιασμό μας και την ενδόμυχη ελπίδα μας ότι θα μπορούσαμε να ζήσουμε αιώνια, να μας συνεπάρει, φτάσαμε στο σημείο να αγοράζουμε και μπλέντερ για να κάνουν την φραπελιά μας!!
Εμπρός, λοιπόν, όλοι στους δρόμους να μαζέψουμε φύλλα ελιάς!!! Πάμε - όλοι μαζί!!! Μπορούμε!!! Πίνοντας 1 λίτρο την ημέρα ζωμό φύλλων με φυτοφάρμακα και προσθήκη 5% υδροκυάνιο είναι ότι καλύτερο!!! Το συστήνω απερίφραστα: α) στους Ηλίθιους - Εγκληματίες τηλεπαρουσιαστές, που στο βωμό της υψηλής τηλεθέασης παίζουν με την υγεία του κοσμάκη, β) στους κερδοσκόπους, που πουλούν ένα ματσάκι με φύλλα ελιάς αντί 40 ή 50 ευρώ, γ) σε όλους εμάς που προστρέξαμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας και στους αγαπημένους μας ο,τιδήποτε μας πασάρουν, χωρίς, προηγουμένως, να ρωτήσουμε τον γιατρό μας και δ) στους καθυστερημένους και τους βολεμένους, που έφεραν την ιατρική σε τέτοιο ευτελές επίπεδο, ώστε πολλοί να μην την εμπιστεύονται!!

Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2007

Η αποκρυπτογράφηση ενός ναυαγίου



Ολοκληρώθηκε τελικά η διήμερη δημοπρασία των αντικειμένων της συλλογής του βασιλιά Γεωργίου Α΄. Τα αντικείμενα, τα οποία απέσπασαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της δημοπρασίας, σε εξαιρετικά μεγάλες τιμές είναι δύο μεγάλες ασημένιες σουπιέρες με τη βάση τους, ένα ασημένιο αγαλματίδιο με τον βασιλιά της Δανίας Χριστιανό, έφιππο, και στη βάση του η απεικόνιση της ενθρόνισης του βασιλιά Γεωργίου Α’ και ένα πλήρες γαλλικό ασημένιο σερβίτσιο, το οποίο ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ χρησιμοποιούσε στις δεξιώσεις.
Αν και ήταν γνωστή η μεγάλη δημοπρασία του οίκου Christie’s στην ελληνική κυβέρνηση εδώ και οκτώ (8) εβδομάδες, μολαταύτα ο υπουργός Πολιτισμού, πριν καλά - καλά ενημερωθεί αν πράγματι τα αντικείμενα που επρόκειτο να δημοπρατηθούν στο Λονδίνο μας ανήκουν, δρώντας εσπευσμένα και με μοναδικό γνώμονα να σώσει, όπως υποστήριξε, τη νεότερη ιστορία της χώρας μέσα από 850 αντικείμενα της πρώην βασιλικής οικογένειας και κατ’ αντιστοιχίαν με την υπόθεση του Γκετί, κοινοποίησε, ως γνωστόν, εξώδικη διαμαρτυρία στον οίκο δημοπρασιών, με την οποία ζητούσε από τους Christie’s να ενημερώσουν τους υποψήφιους αγοραστές για το θέμα (;;), αλλά και την ίδια την επιστολή του, καθιστώντας υπεύθυνο τον οίκο.
Την ίδια ώρα, ο γνωστός οίκος δημοπρασιών όχι μόνο αρνήθηκε να ακυρώσει τη δημοπρασία, αλλά υποστήριξε πως τη διεξαγωγή της τη γνώριζε η ελληνική πλευρά!!. Το βασικό επιχείρημα φαίνεται να είναι γραπτή δήλωση του ιδίου του κ.Γ. Βουλγαράκη στη Βουλή, σύμφωνα με την οποία η εξαγωγή των αντικειμένων είχε γίνει με σχετική άδεια.
Μολαταύτα, για το θέμα των αντικειμένων του Τατοΐου, την καταγραφή και τον τρόπο που εξαφανίστηκαν οι περίφημες λίστες, έχει γίνει πολύς λόγος. Η αλήθεια είναι πως η πρώτη σοβαρή καταγραφή της βασιλικής περιουσίας έγινε επί χούντας! Υπάρχει μάλιστα και το σχετικό φύλλο (αρ. 278) της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως (5 Οκτωβρίου) όπου αναφέρονται με την παραμικρή λεπτομέρεια. Αρχαιότητες, εικόνες, ελαιογραφίες (ανάμεσά τους των Βολανάκη, Γκύζη), έπιπλα, βιβλία, χαλιά, κουτάλια, μπολ φαγητού, πήλινες τσαγιέρες, «ένα ζεύγος στεμμάτων Αμαλίας μετά βελουδίνου μαξιλαρίου, άμφια Εκκλησίας, σταυρόν, προσόψια» κ.ά. Ανάμεσα στα δώρα φαίνονται «μαρμάρινον μελανοδοχείον, δυο θέσεων, εν ταμπόν διά στυπόχαρτον (δώρον ανδρών Μακρονήσου)», αλλά και ένα δώρο του ζεύγους Ντε Γκωλ «1 κιβώτιον περιέχον δύο κηροπήγια αργυρά, τριών κηρίων έκαστον, με ανάγλυφον διακόσμηση ύψους έκαστον 0,50.)
Για την εξαγωγή κάθε έργου τέχνης, σύμφωνα με τον νόμο, υπεύθυνη είναι η Εθνική Πινακοθήκη. Έχει οριστεί ως το θεσμικό ίδρυμα που επιτρέπει ή όχι την εξαγωγή έργων τέχνης, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου ιδιώτη. Το 1991, που έγινε η δεύτερη καταγραφή των αντικειμένων της βασιλικής περιουσίας, διευθύντρια ήταν η κ. Μαίρη Μιχαηλίδου, η οποία δήλωσε στα ΜΜΕ ότι: «Η κ. Λεμπέση ήταν υπεύθυνη για τα αρχαιολογικά και εγώ για τα νεότερα έργα τέχνης. Είχαμε κάνει δύο λίστες. Μια γι’ αυτά που μπορούν να φύγουν στο εξωτερικό και μια για εκείνα που έπρεπε οπωσδήποτε να χαρακτηρισθούν. Το έργο ήταν τεράστιο. Βρήκαμε ένα χάος». Όμως η καταγραφή δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί από την πλευρά της. Όπως ισχυρίζεται η κ. Μιχαηλίδου, «όταν διεκόπη η θητεία μου από την κ. Μπενάκη, καταγραφέας ορίστηκε από μένα ο κ. Δουλγερίδης (σήμερα διευθυντής συντήρησης της Πινακοθήκης), ο οποίος, όπως μου έχει πει, παρέδωσε τη λίστα στην κ. Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα».Περαιτέρω, η διευθύντρια της Πινακοθήκης διευκρίνισε ότι: «Εμείς στον φάκελο εκείνο δεν βρήκαμε τίποτα. Ο κ. Δουλγερίδης μου παρέδωσε ένα πρόχειρο χειρόγραφο, στο οποίο δεν περιλαμβάνονταν τα αντικείμενα που έφυγαν αλλά ορισμένα έργα τέχνης που παρέμειναν. Το θέμα δεν με απασχόλησε ποτέ, ούτε είχα καμία ανάμειξη».Τι υποστηρίζει με τη σειρά του ο κ. Δουλγερίδης; «Έδωσα το ντοσιέ στην κ. Πλάκα, στα χέρια της, με ένα σημείωμα για τη δουλειά που είχα κάνει. Έκτοτε δεν με ενόχλησε κανείς ούτε με ρώτησε τίποτα. Σιγή. Πληροφορήθηκα, ωστόσο, ότι ο φάκελος κυκλοφορούσε και σε άλλους συναδέλφους»!!
Με τέτοια πρόχειρα χειρόγραφα και άδειους φακέλους πήγε ο κ.Βουλγαράκης να προασπίσει την νεώτερη ιστορία της Ελλάδας; Και καλά, δεν μπορούσε να ρωτήσει τους άξιους προκατόχους του, τόσο τον κ.Τατούλη, όσο και τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, ο οποίος, ως γνωστόν διετέλεσε και υπουργός πολιτισμού (!), περί του πρακτέου; Ή καλύτερα τον κ.Μητσοτάκη, ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τι ακριβώς έγινε το 1991 και με τι αντικείμενα γέμισαν τα κοντέϊνερ που έφυγαν έμφορτα από το Τατόι; Ούτε βρέθηκε κανείς άλλος από την κυβέρνηση να του θυμίσει “να μην μπλέκεται εκεί που δεν τον σπέρνουν”;
Παρότι βοούσε ήδη από το 1991 στο πανελλήνιο ότι η κινητή περιουσία από το Τατόι φυγαδεύτηκε με την άδεια της τότε επίσημης ελληνικής κυβέρνησης της Ν.Δ. και γι’ αυτό οι επίσημες Αρχές (βλ. Εθνική Πινακοθήκη) αλλού τύρβαζαν, εντούτοις το βέβαιο είναι ότι ο κ.Βουλγαράκης πέτυχε το μέχρι πρότινος ακατόρθωτο· όχι μόνον να διασπείρει διχόνοιες μεταξύ των νεοδημοκρατών και των Βασιλικών, που συμμετέχουν και στηρίζουν τη Ν.Δ., αλλά το κυριότερο να αποδυναμώσει την επιχειρηματολογία μας από την διεκδίκηση των “Ελγινείων” αρχαιοτήτων, που σαφέστατα μας ενδιαφέρουν περισσότερο, διασύροντας τη χώρα με την προχειρότητα που χειρίστηκε το θέμα και να οδηγήσει σε ναυάγιο την ίδια την όποια αξιοπιστία της κυβέρνησης στα λιμνάζοντα ύδατα μιας …βασιλικής σουπιέρας!!

Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2007

Μήπως ζούμε σε άλλο πλανήτη;


Ύστερα από μια παρατεταμένη καλοκαιριάτικη νηνεμία στο μέσο του χειμώνα, κατέφθασε ξαφνικά ο «Κύριλλος», μια σφοδρή κακοκαιρία, η οποία προκάλεσε ήδη το θάνατο 34 ανθρώπων στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη. Αντίστοιχα, στις ΗΠΑ προκάλεσε χιονοθύελλες και παγετό και τα μέσα ενημέρωσης υπολογίζουν σε 65 τους θανάτους μέσα σε μια εβδομάδα. «Κανείς δεν ταξιδεύει στο Μισούρι εκτός εάν υπάρχει επιτακτική ανάγκη» δήλωσε ο κυβερνήτης Μπλαντ. Περίπου 200.000 άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα στην πολιτεία. Χιονόπτωση «αναστάτωσε» προ ημερών και το συνήθως ηλιόλουστο Μαλιμπού, στην Καλιφόρνια. Μετεωρολόγοι εκτιμούν ότι θα συνεχισθούν οι χιονοθύελλες σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ. Η κακοκαιρία αναμένεται να συνεχιστεί και ήδη κινείται προς τα βόρεια. Τη Δευτέρα, μάλιστα, οι πρώτες χιονοθύελλες έφτασαν στον Καναδά. Η πόλη της Νέας Υόρκης κατέγραψε ρεκόρ χιονόπτωσης σε μία ημέρα, με το ύψος χιονιού να έχει φτάσει το απόγευμα της Κυριακής στο κέντρο της πόλης τα 68,3 εκατοστά ! Περίπου 220.000 άτομα στη Βιρτζίνια έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, όπως ανέφερε εκπρόσωπος της τοπικής επιχείρησης ηλεκτρισμού.
Κι ενώ, λοιπόν, το βόρειο ημισφαίριο της γης άρχισε να βάλλεται από σφοδρές καταιγίδες και χιονοπτώσεις ακόμη και εκεί που δεν …έβρεχε, ομάδα διακεκριμένων επιστημόνων επισημαίνουν ότι η κλιματική αλλαγή ξεπερνά σε επικινδυνότητα την τρομοκρατία και μαζί με την προοπτική μίας πυρηνικής καταστροφής αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρωπότητα. Επισημαίνουν, μάλιστα, ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα μειώσει δραματικά το φυτοπλαγκτόν στους ωκεανούς - για την θαυμαστή δράση του οποίου αναφορά έγινε και πάλι απ’αυτήν εδώ τη στήλη - οπότε θα διαταράξει τη βάση της διατροφικής αλυσίδας όλου του πλανήτη και επιπλέον θα επιταχύνει περαιτέρω την παγκόσμια θέρμανση. Τα μικροσκοπικά φυτά, που αποτελούν το φυτοπλαγκτόν, παράγουν το μισό οξυγόνο της Γης και αποτελούν τη βάση όλων των οικοσυστημάτων, καθώς γίνονται τροφή για το ζωοπλαγκτόν και τα ψάρια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η άνοδος της θερμοκρασίας περιορίζει τη φυτική παραγωγή στους ωκεανούς επειδή μειώνει την ανάδευση ανόργανων θρεπτικών συστατικών από τον πυθμένα. Δεδομένου ότι το φυτοπλαγκτόν απορροφά από την ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, για να το χρησιμοποιήσει στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η μείωση της βιομάζας θα επιταχύνει ακόμα περισσότερο την κλιματική αλλαγή.
Στον αντίποδα των όσων άκρως σοβαρών συμβαίνουν ΤΩΡΑ και όχι στο απώτατο μέλλον στον υπόλοιπο κόσμο, στην Ελλάδα η κυβέρνηση επιδιώκει να πείσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ψηφίσουν την αλλαγή του άρθρου 24 του Συντάγματος, υποστηρίζοντας ότι η αλλαγή αυτή είναι αναγκαία για την προστασία του περιβάλλοντος και τον ορισμό του δάσους, ενώ προτείνεται ως ημερομηνία-κλειδί για την προστασία των δασών η 11η Ιουνίου 1975, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή το ισχύον Σύνταγμα. Κατά συνέπεια, η κυβέρνηση δεν θα αναγνωρίζει κανένα δάσος που κάηκε ή οικοπεδοποιήθηκε πριν από τον Ιούνιο του 1975, παρά το γεγονός ότι από τότε ως σήμερα μεγάλες εκτάσεις έχουν καταληφθεί από οικισμούς ή μεγάλες τουριστικές μονάδες, με την ανοχή των προηγούμενων κυβερνήσεων. «Αυτό σημαίνει ότι, για τη θεμελίωση του δασικού ή μη χαρακτήρα μιας έκτασης, δεν μπορούν να λαμβάνονται υπόψη στοιχεία προγενέστερα του χρόνου αυτού, π.χ. αεροφωτογραφίες του έτους 1940 ή και μεταγενέστερες» αναφέρεται, στην πρόταση. Ζητείται, επίσης, να προβλεφθεί στο Σύνταγμα ότι στους λόγους δημοσίου συμφέροντος που επιτρέπουν τη μεταβολή του προορισμού δασικών εκτάσεων εντάσσεται και ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός. Αυτό σημαίνει ότι σε δασικές εκτάσεις, όπου σήμερα, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, μπορεί να επιτραπεί η κατασκευή ενός μεγάλου δημόσιου έργου ή η αγροτική εκμετάλλευσή τους, θα μπορεί να νομιμοποιηθεί και η ανοικοδόμηση.
Ήδη, η Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ εξέδωσε την Τρίτη (16/1/07) ανακοίνωση με την οποία επισημαίνει ότι «η Ελλάδα, ως γεωγραφική οντότητα και βάση για τη ζωή όλων μας, νεκρώνεται με την τσιμεντοποίηση και την κακοποίηση. Η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η οικονομική υπανάπτυξη έχουν κοινές αιτίες: την μη εφαρμογή των διατάξεων του Συντάγματος για την οργάνωση των δραστηριοτήτων στο χώρο, την κακή νομοθεσία και την ανεπαρκή διοίκηση. Αυτοί είναι οι λόγοι, στους οποίους οφείλονται κατά κύριο λόγο οι ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ. Η δυσχέρεια ορθολογικής διαχείρισης του περιβάλλοντος δεν δικαιολογεί οποιαδήποτε αποδυνάμωση της συνταγματικής προστασίας του. Η υιοθέτηση της πρότασης αναθεώρησης του άρθρου 24 θα συνιστούσε σοβαρή θεσμικά οπισθοδρόμηση».
Είναι προφανές ότι οι κυβερνώντες στη χώρα μας είτε είναι ανίκανοι να αφουγκρασθούν τα σημεία των καιρών, είτε θεωρούν ότι η Ελλάδα βρίσκεται …σε άλλο πλανήτη και δεν συντρέχει λόγος να ληφθούν και εφαρμοσθούν πραγματικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Αλλά όταν θα ενσκύψουν, οσονούπω, για τα καλά και στο δικό μας κεφάλι οι επερχόμενες δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, τότε θα είναι αργά για να αντιληφθούμε ότι ούτε η γη αποτελεί στη πραγματικότητα οικόπεδο κανενός, ούτε και θα μας σώσουν οι ύστερες εκκλήσεις μας …προς το Θεό. Από πότε, άλλωστε, ο δημιουργός ανήκει στο δημιούργημά του;

Παρασκευή 12 Ιανουαρίου 2007

Περί της διυλίσεως του κώνωπος


Για τον ιστορικό του μέλλοντος η περίοδος που διανύουμε (όχι ότι οι προηγούμενες πάνε πίσω) θα αποτελούσε ένα δυσεπίλυτο μυστήριο. Τι χώρα είναι τελοσπάντων η Ελλάδα; Μια αστική δημοκρατία, με φιλελεύθερες ή σοσιαλιστικές αποχρώσεις ή μια κομμουνιστική κοινωνία; Στον αντίποδα της δημόσιας παιδείας, υγείας, συγκοινωνιών, ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, κ.λ.π., συνυπάρχουν τα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα διάφορα ιδιωτικά Ι.Ε.Κ., τα “φροντιστήρια” (σ.σ. πού μας φροντίζουν από τι;), τα ιδιωτικά νοσοκομεία, τα ιδιωτικά μέσα μεταφοράς (Κ.Τ.Ε.Λ., ταξί), οι ιδιωτικές επιχειρήσεις παραγωγής ενέργειας, οι ιδιωτικοί φορείς τηλεπικοινωνιών και ο κατάλογος συνεχίζεται μακρύς. Κι, όμως, μερίδα των νεοελλήνων διαμαρτύρεται για την δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Γιατί;
Μελετώντας τον Τύπο των τελευταίων ημερών διαβάζουμε ότι:
"Αρχίζει μια εβδομάδα μαζικών και ειρηνικών κινητοποιήσεων για το άρθρο 16, το δημόσιο Πανεπιστήμιο, την ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση όλων των αποφοίτων του Λυκείου στην ανώτατη εκπαίδευση", τόνισε σε δηλώσεις του ο κ. Αλέκος Αλαβάνος. "Η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν έχει τη δεδηλωμένη της εκπαιδευτικής κοινότητας και όλης της κοινωνίας, που θέλουν το Πανεπιστήμιο χώρο γνώσης και όχι επιχειρηματικού κέρδους. Η έκβαση στην αναμέτρηση αυτή δεν θα κριθεί σε μια απομονωμένη αίθουσα της Βουλής. Θα κριθεί στα ίδια τα Πανεπιστήμια, στους δρόμους των Πανεπιστημιουπόλεων, μέσα στην κοινωνία. Θα κριθεί στις επερχόμενες εκλογές, όπου για τον Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς η υπεράσπιση του άρθρου 16 αποτελεί κεντρικό ζήτημα. Για μια ακόμη φορά καλούμε το ΠΑΣΟΚ, την αξιωματική αντιπολίτευση, να λειτουργήσει ως αντιπολίτευση και να μην επιμείνει σ΄ αυτόν τον ιδιότυπο αρραβώνα με τη Ν.Δ., ο οποίος αντικειμενικά στρέφεται ενάντια στη δημόσια εκπαίδευση", ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΝ. "Το ΚΚΕ συμμετέχει ενεργά στους αγώνες κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος", δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου η Γ.Γ της ΚΕ του κόμματος Αλέκα Παπαρήγα, η οποία άσκησε έντονη κριτική, τόσο στα δύο μεγάλα κόμματα, όσο και στην πανεπιστημιακή κοινότητα για τις θέσεις που διατυπώνει ή για θέματα που δεν θέτει προς συζήτηση. Η κ. Παπαρήγα διευκρίνισε ότι η αντίθεση του ΚΚΕ στην αναθεώρηση του άρθρου 16 και γενικότερα η θέση του για τη δημόσια και δωρεάν παιδεία δεν είναι ευκαιριακή, αλλά διατυπώνεται από την ίδρυση του κόμματος μέχρι σήμερα, ότι δηλαδή το κράτος πρέπει να έχει το μονοπώλιο στην Παιδεία και να μην υπάρχει καμία επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα αυτόν ".
Το επίκεντρο, λοιπόν, της αντιπαράθεσης, όπως εκφράζεται από τους παραπάνω κομματικούς χώρους, είναι ότι: α) θα πρέπει να διατηρηθεί η δημόσια δωρεάν παιδεία, β) το κράτος πρέπει να έχει το μονοπώλιο στην Παιδεία και γ) να μην υπάρχει οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα αυτόν.
Κατ’ αρχήν η δημόσια δωρεάν παιδεία δεν συμπλέει με το ζητούμενο μονοπώλιο της παιδείας. Μια παιδεία μπορεί να παρέχεται και από την Πολιτεία και μάλιστα δωρεάν, χωρίς, ωστόσο, να αποκλείεται η παράλληλη λειτουργία ιδιωτικών σχολών. Απόδειξη ότι τα ιδιωτικά σχολεία (δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια) λειτουργούν με το ίδιο ακριβώς θεσμικό καθεστώς που διέπει τη δημόσια εκπαίδευση, χωρίς, ωστόσο, η λειτουργία τους να έχει ναρκοθετήσει την λειτουργία των δημοσίων σχολείων. Συνυπήρξαν και συνυπάρχουν. Με την ίδια λογική μπορούν να συνυπάρξουν και τα δημόσια με τα όποια ιδιωτικά πανεπιστήμια ήθελε δημιουργηθούν. Η διεθνής, μάλιστα, εμπειρία στον τρόπο της αρμονικής τους συνύπαρξης θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο χρήσιμου προβληματισμού. Άλλωστε, ο κορμός τής Ανώτατης Παιδείας σε όλη την Ευρώπη ήταν, είναι και θα είναι τα δημόσια Πανεπιστήμια. Αλλού, επομένως, είναι το πρόβλημα.
Από την άλλη, αντέχει κανείς σήμερα στην ιδέα ότι το κράτος πρέπει και μπορεί να διατηρεί μονοπώλια; Την αντίληψη αυτή, δυστυχώς, εξακολουθούν να υποστηρίζουν σθεναρά οι συμμεριζόμενοι την αντίληψη περί του κράτους δεσπότη, αντίληψη που διέπνεε τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης, τα οποία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αδυνατούν να βρουν το στίγμα τους στην σύγχρονη κοινωνία.
Δεν είμαστε, πια, μια κλειστή κοινωνία, όπου όλα ελέγχονται και όλα εκπορεύονται από το κράτος. Είμαστε, πλέον, μια ανοικτή κοινωνία, μέλος επί 25 έτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εις ό,τι αφορά την Παιδεία, με χιλιάδες φοιτητές να σπουδάζουν κάθε χρόνο σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, δημόσια και ιδιωτικά, άλλων χωρών. Κατά συνέπεια η όποια επιχειρηματολογία περί μονοπωλίου, ακόμη και για την παιδεία, φαντάζει αναχρονιστική και παρωχημένη.
Στην τελευταία διεθνή έρευνα, μεταξύ 125 χωρών, η Ελλάδα κατετάγη 60ή με βάση την ποιότητα των πανεπιστημιακών της σπουδών, στην ίδια θέση με τη Ζάμπια και είκοσι θέσεις πίσω στον κατάλογο από την Ζιμπάμπουε!!. Η βαθμολογία αυτή καταδεικνύει τη σκοτεινή προοπτική που μπορεί να έχει η χώρα στη σημερινή εποχή. Αυτή, λοιπόν, η κατάσταση στην παιδεία και η προδιαγραφόμενη εξ αυτού του λόγου δυσμενής πορεία θα πρέπει να ανατραπούν. Αυτό είναι το ζητούμενο. Και τη βασική αυτή μεταβολή, όπως συμβαίνει και στις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν μπορείς να την επιτύχεις αφήνοντας έξω από τη χρηματοδότηση τον ιδιωτικό τομέα. Τον πιο ανήσυχο και δημιουργικό, εξάλλου.
Φαινομενική, επομένως, είναι η διακύβευση των συγκρούσεων, αν η Παιδεία θα παραμείνει στο "δημόσιο" τομέα ή αν θα περάσει, εν μέρει, στον "ιδιωτικό" τομέα, η οποία, σημειωτέον, σε καμιά της μορφή δεν είναι Παιδεία αλλά μια πλημμελέστατη, όπως - όπως εν μέρει εκπαίδευση, η οποία παρέχεται κατ’ επίφασιν δωρεάν από τον δημόσιο τομέα. Ένα μεγάλο μέρος της πουλιέται από τον ιδιωτικό τομέα (βλ. Φροντιστήρια, κέντρα μελέτης, κ.λ.π.). Αυτό που έχει τελικά σημασία είναι πως αποδέκτης αυτής της ανεπαρκέστατης εκπαίδευσης, τόσο της "δημόσιας" όσο και της "ιδιωτικής", είναι η κοινωνία. Η πραγματική διακύβευση, επομένως, για την κοινωνία δεν είναι ποιό μέρος της παιδείας θα είναι "δημόσιο" και ποιό θα είναι "ιδιωτικό", αλλά κατά πόσο η Παιδεία θα παράγεται σύμφωνα με της δυνατότητες της σύγχρονης κοινωνίας και θα προσφέρεται σύμφωνα με τις ανάγκες της ίδιας σύγχρονης κοινωνίας.
Περαιτέρω, στοιχειώδης όρος για την ίδρυση ιδιωτικών (μη κερδοσκοπικών) πανεπιστημίων είναι πρώτιστα ότι τα δημόσια πανεπιστήμια δεν θα εγκαταλειφθούν στην τύχη τους για να ευημερήσουν κάποια ιδιωτικά. Αυτό που «σηκώνει» συζήτηση είναι το «δωρεάν» και «πόσο δωρεάν» μέσα στα άθλια οικονομικά της Ευρώπης και με μια κρατική νοοτροπία που φαίνεται να αλλάζει και στην Ευρώπη, κάνοντας διαφορετικές επιλογές δαπανών και διαφορετικές ιεραρχήσεις. Από 'κει και πέρα, για λόγους ίσης μεταχείρισης, ή θα απελευθερωθούν από το ασφυκτικό θεσμικό καθεστώς που περιορίζει την αυτοτέλειά τους και τα δημόσια πανεπιστήμια ή θα υπαχθούν στο ίδιο θεσμικό καθεστώς τα υπό ίδρυσιν ιδιωτικά πανεπιστήμια, για να μπορούν να ανταγωνίζονται τα μεν τα δε επί ίσοις όροις. Αν μιλάμε για μια ποιότητα σπουδών που πρέπει να εξασφαλισθεί και για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, πρέπει να υπάρξουν κανόνες και μηχανισμοί αξιόπιστου ελέγχου. Αλλιώς δεν έχει νόημα η ίδρυσή τους.
Από την άλλη, εάν η Ελλάδα ήθελε υιοθετήσει την μονοπωλιακή αυτή αντίληψη και καταδικασθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για την μη χορήγηση αδειών στην λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, ακολούθως, ως συνέπεια, θα είναι υποχρεωμένη να αναγνωρίζει τα διπλώματα οποιουδήποτε ξένου πανεπιστημίου παρέχει μέσω του ιδιωτικού τομέα σπουδές στην Ελλάδα, χωρίς να έχει κανένα δικαίωμα να ελέγξει την ποιότητα των σπουδών.
Μήπως, λοιπόν, με αφορμή αυτό, γίνει συνείδηση στους κομματικούς μηχανισμούς που αντιδρούν ότι το πρωτεύον σήμερα είναι το τι κανόνες λειτουργίας θέτονται και πώς διασφαλίζεται η ποιότητα των ανώτατων σπουδών και όχι το εάν τα πανεπιστήμια είναι κρατικά ή ιδιωτικά, με την ευρεία έννοια; Η ποιότητα είναι το μείζον θέμα. Διότι διαφορετικά, εάν το ζητούμενο ήταν ο νομικός χαρακτήρας του ανώτατου ιδρύματος, γιατί τα κρατικά πανεπιστήμια βρίσκονται σε αυτό το χάλι; Προτεραιότητα και ουσία και σημασία έχει να λυθούν τα θέματα της δημόσιας Ανώτατης Παιδείας με σωστές και ώριμες πια ρυθμίσεις, το ήδη καλό επίπεδο των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων μπορεί να γίνει τάχιστα καλύτερο. Φτάνει να υπάρξουν τόλμη εκ μέρους της Πολιτείας και σύνεση εκ μέρους των πανεπιστημιακών. H ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων καθ' εαυτή δεν αποτελεί πρόβλημα, ούτε και λύση κανενός προβλήματος, δίνει απλώς τη δυνατότητα πρόσθετων επιλογών πλάι σε μια δεσπόζουσα δημόσια εκπαίδευση.
Εν κατακλείδι, πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, χωρίς να έχουν μελετηθεί εις βάθος τα προβλήματα που αναφύονται. H ελληνική βιασύνη (και προχειρότητα) έχει λειτουργήσει και σ' αυτή την περίπτωση. Θα έπρεπε ήδη να έχει προηγηθεί ουσιαστική συζήτηση, πριν αρθεί η συνταγματική απαγόρευση και να έχουν προσδιορισθεί οι βασικές προϋποθέσεις ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων με δεσμεύσεις των κομμάτων και κυρίως με διασφάλιση τής δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Αλλά για τέτοια σοβαρά ζητήματα, όπως και για πλείστα όσα άλλα και πάλι δεν βρήκαμε, ως χώρα, τον χρόνο να προβληματιστούμε και τώρα, προκειμένου να αποφύγουμε την καταδίκη μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και μόνον, σκεφτόμαστε απλά και πρόχειρα την συνταγματική αναθεώρηση. Ενώ καταπίνουμε συστηματικά κοπάδια καμήλων, εντούτοις εξακολουθούμε να επιδεικνύουμε περισπούδαστη σχολαστικότητα στην διύλιση του κώνωπα…