“Νίψον Ανομήματα, μή μόναν Όψιν”*

* (ξέπλυνε τις αμαρτίες σου, όχι μόνον το πρόσωπό σου)

«“Πρόσεχε μη χάσεις την ουσία, πιάνοντας τη σκιά” (Αίσωπος)»
Ο ελληνικός λαός στις 16 του Σεπτέμβρη έκρινε σε ένα μεγάλο βαθμό αρνητικά το ΠαΣοΚ. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν αποκάλυψαν ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ., παρότι προσπάθησε να κουκουλώσει τις αδυναμίες του, έμεινε ως κόμμα σε παλαιά πρότυπα και πλαίσια, με αντιλήψεις που πολλές φορές περισσότερο είχαν σχέση με τη δημιουργία προσωπικών μηχανισμών, παρά με την προσφορά υπηρεσιών προς τη δημοκρατική παράταξη και τα κοινωνικά στρώματα που εκπροσωπεί.
Χρειαζόταν ήδη από το 2004 να γίνει ριζική αλλαγή, ώστε το κόμμα να λειτουργήσει όχι για την εξυπηρέτηση των μελών και των φίλων, αλλά για την ουσιαστική συμμετοχή, την παραγωγή πολιτικής, χωρίς μηχανισμούς και υπέρμετρες προσωπικές φιλοδοξίες και υπέρ του κοινού συμφέροντος, πέραν μιας αντίληψης κάποιων που θεωρούσαν το ΠαΣοΚ ως αναβατήρα προς την εξουσία, χωρίς να παραβλεφθεί και η ύπαρξη κάποιων προσώπων που προβλημάτισαν με συμπεριφορές και στάσεις όλα αυτά τα χρόνια, που δεν ανταποκρίθηκαν στις ευθύνες που ανέλαβαν και δεν άξιζαν την εμπιστοσύνη του λαού.
Μολαταύτα, η απογοήτευση από την οδυνηρή ήττα των εκλογών, αντί να οδηγήσει στην έναρξη μιας πραγματικής και όχι κατ’ επίφασιν αποτίμησης των αιτιών της και στην αναγκαία αυτοκριτική, βρήκε διέξοδο στην στοχοποίηση ως «αποδιοπομπαίου τράγου» του νυν προέδρου Γ.Παπανδρέου και στην προβολή του διλήμματος "με ποιον είσαι; Με τον Παπανδρέου ή με τον Βενιζέλο;", δίλημμα το οποίο ήδη διχάζει τα εκατομμύρια των πολιτών, τα εκατοντάδες χιλιάδες οργανωμένα μέλη, τις χιλιάδες των στελεχών, τους φίλους και τα μέλη του ΠαΣοΚ.
Κι ακολούθως άρχισε μια ακατανόητη “πλειοδοσία” από τα στελέχη του ΠαΣοΚ, η οποία φέρει τα χαρακτηριστικά της παραφροσύνης, για το ποιος είναι με ποιόν, ωσάν να είναι αυτό το μοναδικό πρόβλημα (σ.σ. από πρόσφατη έρευνα της Metron Analysis για τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, προκύπτει ότι οι πολίτες σε ποσοστό 49,3% εκτιμούν ότι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι πολύ βαθύτερο από το θέμα της ηγεσίας) και εξαρτάται τάχα αποκλειστικά απ’ αυτούς ο ορισμός του νέου ηγέτη. Κανείς δεν μπορεί να έχει το τεκμήριο του αδιάφθορου κριτή των πάντων. Γνωστό είναι, άλλωστε, ότι όσοι είχαν την ισχύ να επιβάλλουν τον εαυτό τους ως αρχάγγελο της κρίσης, εν τέλει έγιναν δικτάτορες. Αυτή τη διαδικασία άλλοι μεν χαρακτήρισαν ως ελευθερία έκφρασης και άλλοι δε επιχείρησαν να τη χαλιναγωγήσουν.
Δεν αντιλαμβάνονται, όμως, ότι ο τρόπος όπως τέθηκε το δίλημμα, αλλά και η συστράτευση σε εσωκομματικά στρατόπεδα, προμηνύουν εμφύλια σύρραξη και διάλυση του ΠαΣοΚ; Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν μπορεί και δεν πρέπει να κινδυνεύσει γιατί έχει ενωμένη λαϊκή βάση, γιατί έχει αποδείξει ιστορικά ότι, στις κρίσιμες στιγμές, μπορεί να συνθέσει διαφορετικές απόψεις και προτάσεις, φθάνει να μην πάμε σε μία μάχη εσωκομματικών χαρακωμάτων με στρατόπεδα που υποστηρίζουν δύο αρχηγούς, αλλά σε μία ευρύτερη διαδικασία σύνθεσης και επικοινωνίας ανάμεσα σε όλες τις φωνές που μπορεί να υπάρχουν στο ΠΑ.ΣΟ.Κ..
Άλλωστε, ποιος τελικά θα δώσει το χρίσμα στον νέο ηγέτη του ΠαΣοΚ; Αυτός που θα ηγηθεί, πρέπει να τον επιλέξει η ίδια η κοινωνία – εκλογική βάση του ΠαΣοΚ. Η κοινωνία είναι ο κριτής. Κι αυτόν που θα δείξει η κοινωνία ότι πρέπει να ηγηθεί, τότε θα έχει και καλή τύχη και θα επιτύχει. Το να υποστηρίζει, επομένως, κάποιος δημόσια κάποιον και να του δίνει μάλιστα το χρίσμα με το έτσι θέλω, πέραν της όποιας επιχειρηματολογίας, στην ουσία αποτελεί προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης προς την μια ή την άλλη επιλογή.
Στη παρούσα χρονική στιγμή επιτακτική ανάγκη είναι να κοπάσει η διπολική αναμέτρηση και να δοθεί το δικαίωμα και η δυνατότητα στο να ακουστούν όλες οι απόψεις νηφάλια, ώστε να πάμε σε μία σύνθεση επί της ουσίας. Άλλωστε, έχουν ήδη δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την εκλογή προέδρου και είναι σαφές ότι οφείλει το ΠαΣοΚ, εκτός από αυτόν, να επιλέξει και φυσιογνωμία, πολιτική τοποθέτηση, ιδεολογικό προσανατολισμό.
Στις 12 Νοεμβρίου, ό,τι και να γίνει, όλοι θα είμαστε μαζί. Σ’ αυτό το διάστημα εκείνο που προέχει είναι η διατήρηση των καλών σχέσεων μεταξύ των στελεχών, να μην υπονομεύονται οι δύο υποψήφιοι πρόεδροι και να τηρηθεί η ενωτική στάση με σεβασμό στον νυν πρόεδρο Γ. Παπανδρέου…
Υ.Γ.1: Αναγκαία είναι η υπόμνηση προς τους αμνήμονες “κριτές”, και τους πιο μεγάλους, αλλά και τους πιο μικρούς, ότι κι αυτοί κρίνονται. Και μάλιστα από τις ίδιες τους τις κρίσεις. «Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν»…

Υ.Γ.2: Η υποψηφιότητα του κ.Σκανδαλίδη που ανακοινώθηκε μετά την ολοκλήρωση του παρόντος άρθρου, έρχεται να επιβεβαιώσει τις απόψεις του γράφοντος και να συμβάλλει στην εκτόνωση της κρίσης και στην ενίσχυση της ενότητας του ΠαΣοΚ.

"Τω κρατίστω"

Το 324 π.Χ., με τον αδόκητο θάνατο του Μ.Αλεξάνδρου η αυτοκρατορία του στάθηκε αδύνατο να συντηρηθεί ενιαία. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος «φρόντισε» για αυτό, αποφεύγοντας να ορίσει διάδοχο. Στην ερώτηση σε ποιόν αφήνει την διαδοχή απάντησε "τώ κρατίστω", οπότε οι στρατηγοί και φίλοι του έσπευσαν να διεκδικήσουν όλοι την κυριότητα της τεράστιας αυτοκρατορίας. Ακόμη και πρόσωπα που ελάχιστο ή και κανένα ρόλο έπαιξαν στην κατάκτηση της Ασίας, προέκυψαν διεκδικητές της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας που είχε δημιουργηθεί ποτέ. Οι δύο πρώτοι από τους διεκδικητές εμφανίστηκαν κυριολεκτικά πάνω από το νεκροκρέβατο του Αλέξανδρου, αφού οι πρώτες διαμάχες ξέσπασαν αμέσως μετά το θάνατο του μεγάλου στρατηλάτη. Βεβαίως οι Ελληνιστικοί μονάρχες ό,τι γενικώς τους έλειπε σε διοικητική και κυβερνητική παιδεία, το αναπλήρωναν και με το παραπάνω σε μεγαλομανία και ματαιοδοξία, με αποτέλεσμα να χαθεί για πάντα η Ασία.
Στα καθ’ ημάς, ο Καραμανλής κέρδισε τις εκλογές και η Ελλάδα παραμένει σε Κεντροδεξιά πορεία, παρότι πλήρωσε με μια σημαντική πτώση ψήφων και εδρών τα οικονομικά σκάνδαλα και τις πυρκαγιές του Αυγούστου. Καλείται, έτσι, η Ν.Δημοκρατία αποψιλωμένη και αποδυναμωμένη να δώσει λύσεις για την αποκατάσταση των πληγέντων από τις φωτιές στην Πελοπόννησο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το δημόσιο χρέος, τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Παράλληλα, εισέρχεται για πρώτη φορά τα τελευταία 30 χρόνια στη Βουλή το κόμμα της άκρας δεξιάς (ΛΑ.Ο.Σ.), ενώ σε άνοδο είναι και τα δυο κόμματα της αριστεράς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...
Στον απόηχο των εκλογών αυτών κλυδωνίζεται η πολυθρόνα του ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, του μεγάλου ηττημένου αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, ο οποίος έσπευσε να αναλάβει αμέσως τις ευθύνες του και ζήτησε την άμεση έναρξη των κομματικών διαδικασιών εκλογής προέδρου, καθόσον για πρώτη φορά μετά το 1981 το ΠΑΣΟΚ μένει στην αντιπολίτευση για δεύτερη συνεχή τετραετία, αποσπώντας παράλληλα το χαμηλότερο ποσοστό.
Τα αίτια της βαριάς εκλογικής ήττας είναι σαφή: Η λαϊκή εντολή που δόθηκε στον Γιώργο Παπανδρέου “άλλαξέ τα όλα” δεν εκτελέστηκε στο έπακρον, αφού το ΠΑΣΟΚ δεν έγινε καλύτερο, δεν έπεισε. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει και πάλι ένα πραγματικό κίνημα δίκαιων μεταρρυθμίσεων και αλλαγών. Ο λαός μάς θέλει ανατρεπτικούς και καινοτόμους. Καλούμαστε να αποδείξουμε στη πράξη, με τις θέσεις μας, την πρακτική μας, τη στάση μας, τις αντιλήψεις μας, την αυτοκριτική μας, το ύφος και το ήθος μας, ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Με την σαφή οριοθέτησή μας απέναντι στην συντήρηση και τις δικές της αντιλήψεις. Ο αγώνας για την υπεράσπιση των εργαζομένων, των αγροτών, των μισθωτών, των συνταξιούχων, των νέων και των κεκτημένων και των δημοκρατικών δικαιωμάτων έπρεπε να είχε ξεκινήσει προ πολλού. Τώρα δεν απομένει πάρα να ξεκινήσει από αύριο.
Η ανάγκη να γυρίσουμε σελίδα είναι ώριμη και επιβεβλημένη για το καλό της παράταξης και της χώρας. Στη προσπάθεια αυτή όσοι αδράνησαν, συνέργησαν, σιώπησαν, ανέχθηκαν προσωπικές πολιτικές επιδιώξεις που δεν έχουν καμία σχέση με το προοδευτικό πολιτικό χώρο ή συνέβαλαν στη σύγχυση γύρω από το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο του Κινήματος, αλλά και όσοι υποβάθμισαν την αξία των οργανώσεων του ΠΑΣΟΚ ή ακύρωσαν στην πράξη τη συλλογική πολιτική λειτουργία έχουν χρέος σε πρώτη φάση να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Όσο για το ανακύψαν ζήτημα εκλογής Προέδρου στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει και καταστατικό και εσωτερική δημοκρατία, με βάση τα οποία θα πρέπει να δρομολογηθούν οι εξελίξεις. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παρθούν αποφάσεις εν θερμώ, ούτε και πρέπει να διεξάγονται αγώνες διαδοχής πάνω από το νεκροκρέβατο του ΠΑΣΟΚ. Χρειάζεται, πρωτίστως, ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Η όποια αλλαγή του Προέδρου μπορεί να φέρει κάποια πρόσκαιρη νέα δυναμική στο κόμμα και στους απογοητευμένους οπαδούς μας, δεν πρόκειται, όμως, να αλλάξει ριζικά την τύχη του εάν δεν ξεκαθαρίσει άμεσα τις θέσεις και την πολιτική που πρέπει να ακολουθήσει. Άλλωστε, τον πρόεδρο του κόμματος τον εκλέγει κατ’ ουσίαν ο ίδιος ο λαός. Γι’ αυτό κυρίαρχη ανάγκη στο ΠΑΣΟΚ είναι η σύγκληση ενός συνεδρίου επανίδρυσης, στο οποίο, παράλληλα, με το ζήτημα της ηγεσίας, θα πρέπει να αξιολογηθούν οι θέσεις όλων, να γίνει μια ουσιαστική αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος και να απαντηθούν τα κεφαλαιώδη ερωτήματα «ποιοί είμαστε, πού θέλουμε να πάμε τη χώρα και πώς πρόκειται να πολιτευτούμε».
Την προσπάθεια ανασυγκρότησης που ξεκίνησε θα στηρίξω με όλες μου τις δυνάμεις, καθόσον στόχος όλων μας θα πρέπει να είναι η συγκρότηση ενός αριστερόστροφου ΠΑΣΟΚ, νικηφόρου και αποτελεσματικού. Αρωγός μας ας είναι η ίδια η ιστορία, η οποία μπορεί να μας προφυλάξει από τις δυσμενείς συνέπειες που έγραψε για άλλους, ειδάλλως αβίαστα θα μας καταχωρήσει στα κατάστιχα των κεφαλαίων της περί των τραγικών λαθών…