Κυριακή 11 Μαρτίου 2007

Όταν η βία προκαλεί…


Μόλις προχθές νέες εικόνες ντροπής εμφανίστηκαν στους τηλεοπτικούς μας δέκτες. Σε θάλαμο αερίων μετατράπηκε η πλατεία Συντάγματος, ενώ άγριες οδομαχίες μαίνονταν στο κέντρο της Αθήνας κατά το συλλαλητήριο. Oμάδες νεαρών έκαψαν με βόμβες μολότοφ το φυλάκιο στον Άγνωστο Στρατιώτη, ενώ άλλοι έκαψαν την ελληνική σημαία!!
Μέχρι τις 7 το βράδυ είχαν προσαχθεί περίπου 60 άτομα στην Aσφάλεια, ενώ λίγο μετά τις 6.30 σημειώθηκε δεύτερο σοβαρό επεισόδιο στη διασταύρωση Όθωνος και Αμαλίας. Ομάδες νεαρών συγκρούστηκαν με δυνάμεις των ΜΑΤ με πέτρες και κομμάτια μάρμαρο, που έσπασαν από την πλατεία Συντάγματος. Οι αστυνομικοί έκαναν εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων και διέλυσαν ξανά την πορεία, ο κύριος όγκος της οποίας κατευθύνθηκε προς την οδό Ερμού, ενώ ένα τμήμα της υποχώρησε προς την οδό Πανεπιστημίου.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά από την Αστυνομία, τα επεισόδια ξεκίνησαν περί τις 4 το απόγευμα, όταν ομάδα διαδηλωτών επιχείρησε να σπάσει τον αστυνομικό κλοιό έξω από τη Βουλή, πετώντας πέτρες και άλλα αντικείμενα. Οι αστυνομικές δυνάμεις έκαναν χρήση χημικών, με αποτέλεσμα η πορεία να κοπεί στα δύο. Στην Πανεπιστημίου οι αστυνομικοί έκαναν χρήση δακρυγόνων για να τους διαλύσουν. Ταυτόχρονα, ομάδες νεαρών έκαψαν με βόμβες μολότοφ το φυλάκιο του επόπτη στον Άγνωστο Στρατιώτη, ενώ για αρκετή ώρα συνεχίστηκαν τα επεισόδια και σε εκείνο το σημείο.
Το «μπλοκ» που κατέβηκε την Πανεπιστημίου, αφού έφτασε στα Προπύλαια, γύρισε από την οδό Πεσματζόγλου στη Σταδίου, για να ανέβει και πάλι στη Βουλή. Στο ύψος της οδού Χρήστου Λαδά όμως, τα ΜΑΤ τους έκοψαν το δρόμο και δημιουργήθηκε νέα ένταση, η οποία εκτονώθηκε λίγο αργότερα, χωρίς να γίνουν επεισόδια, αφού τους επετράπη να προχωρήσουν προς τη Βουλή. Εκεί σημειώθηκαν νέα επεισόδια, που οδήγησαν σε μια ακόμα διάλυση της πορείας. Λόγω της έκρυθμης κατάστασης που δημιουργήθηκε μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη, απομακρύνθηκαν και οι εύζωνοι, που ήταν αδύνατο να παραμείνουν, λόγω της αποπνικτικής ατμόσφαιρας από τα χημικά και τον κίνδυνο από τις μολότοφ και τις πέτρες. Οι δυνάμεις της Αστυνομίας συνέχιζαν τις προσαγωγές. Παράλληλα, ο αντεισαγγελέας Εφετών, Ισίδωρος Ντογιάκος, έλαβε εντολή από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών, Γιώργο Κολιοκώστα, να μεταβεί με ομάδα τεσσάρων εισαγγελέων στη Γ.Α.Δ.Α., προκειμένου να σχηματισθούν δικογραφίες και να ασκηθούν διώξεις σε βάρος συλληφθέντων των επεισοδίων κατά τη διάρκεια του πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου.
Την ίδια ώρα, στα Προπύλαια, περίπου 100 κουκουλοφόροι καταλάμβαναν το κτίριο της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έξω από το χώρο του Πανεπιστημίου βρίσκονταν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις. Με ανακοίνωσή τους οι καταληψίες ζητούν απόσυρση του νόμου πλαισίου, απελευθέρωση των συλληφθέντων, απελευθέρωση «του Γερμανού φοιτητή Τίμο Μπέχρεντ που συνελήφθη στις 20 Φεβρουαρίου και κρατείται στις φυλακές Κομοτηνής». Καλούν επίσης σε συγκέντρωση στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, την Παρασκευή στις 9:00 και συγκέντρωση στην Πρυτανεία, στις 18:00 την ίδια ημέρα και διαδήλωση. Την ίδια ώρα, το Συντονιστικό των Γενικών Συνελεύσεων καλεί σε συγκέντρωση και πορεία στο Πολυτεχνείο. «Η κυβέρνηση επιστράτευσε την πιο άγρια εκδοχή της αστυνομικής τρομοκρατίας για να καταστείλει το μεγαλειώδες συλλαλητήριο των 40.000 φοιτητών και πανεπιστημιακών» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα και ζητεί την απελευθέρωση των συλληφθέντων.
Επειδή το φαινόμενο αυτό δεν είναι μεν το μοναδικό, τουναντίον συνέβη και στην Θεσσαλονίκη, ξεπέρασε, όμως, σε ένταση κάθε προηγούμενο για το λόγο αυτό κρίθηκε αναγκαίο να γίνουν οι ακόλουθες επισημάνσεις και υπενθυμίσεις.
Ο πολυπράγμων Αριστοτέλης, υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι: «η Δημοκρατία είναι το άριστον πολίτευμα που ο πολίτης έχει την δύναμη, την γνώση και την θέληση να άρχει, αλλά και να άρχεται επί τη βάσει των Νόμων και της Αρετής» και συνέχισε «η άκρατος ελευθερία οδηγεί στην δημαγωγία και στην οργανική αποσύνθεση της κοινωνίας αν ο πολίτης δεν διδαχθεί την αυτοπειθαρχία που οδηγεί στην σωτηρία».
Στις μέρες μας ο πολίτης δεν έχει ούτε τη δύναμη, ούτε τη γνώση να άρχει και να άρχεται, επιβεβαιώνοντας την άποψη ότι ο πολίτης δεν γεννιέται, αλλά γίνεται, υπό την έννοια ότι πρέπει να εκπαιδευτεί ο νέος άνθρωπος για το πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ως πολίτης (“η αγωγή του πολίτη”). Τώρα το ποιος θα είναι αυτός που θα αναλάβει να τον εκπαιδεύσει για την Αρετή, την αυτοπειθαρχία, κ.α., με τι είδους υλικό και ποιες γνώσεις αυτό είναι μια άλλη πικρή ιστορία (…), καθόσον το ομώνυμο μάθημα, που διδάσκεται στα σχολεία, στερείται ενδιαφέροντος από απόψεως περιεχομένου και μεθοδολογίας και αποτελεί κατ’ ουσίαν ώρα για χαλάρωση διδασκόντων και διδασκομένων.
Μερίδα των πολιτών, είτε πρόσκειται σε κάποιο επίσημο πολιτικό χώρο, είτε όχι, έχει παρανοήσει ότι κανένα πρόβλημα δεν λύνεται με τη βία, ότι η χρήση βίας υπονομεύει εκείνα τα μεγάλα ιδανικά, τα οποία υποτίθεται ότι προσπαθεί να περισώσει και ότι, αντιθέτως, πρέπει να έχει ως κανόνα στη ζωή του “ποτέ να μη σε νικήσει η βία, ώστε να μισείς και να ποδοπατάς τη δικαιοσύνη” (“Μηδ’ η βία σε μηδαμώς νικησάτω τόσο ουδέ μισείν ώστε την δίκην πατείν”). Και στη προκειμένη περίπτωση, η προσφυγή στη βαρβαρότητα πρώτιστα αποσκοπεί στην συγκάλυψη των ελαττωμάτων του πνεύματος.
Από την άλλη, η διαδήλωση ως μαζική λαϊκή πολιτική κινητοποίηση προϋπόθετε πάντοτε ένα ορισμένο πάθος για την πολιτική. Προϋπόθετε τη θέληση των πολιτών να συμμετέχουν ως ενεργά υποκείμενα στην πάλη για μια κοινή υπόθεση. Αντίθετα, όταν μια διαδήλωση εξελίσσεται σε κινητοποίηση του όχλου, τότε η τυφλή δύναμη των αριθμών γίνεται η μόνη φιλοσοφία. Το άτομο, που ανήκει στον όχλο δεν είναι πια το ίδιο, χάνει τη συνειδητή προσωπικότητά του και μεταβάλλεται σε ένα αυτόματο, που δεν το καθοδηγεί πλέον η θέλησή του. Αυτονόητο αποτέλεσμα της μεταβολής αυτής είναι και η καταστροφή δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, αλλά και η υβριστική μεταχείριση εθνικών συμβόλων.
Υπάρχει μια αξεπέραστη αντινομία μεταξύ ουτοπίας και δημοκρατίας. Ο οποιοσδήποτε είναι μεν ελεύθερος να επιθυμεί την ουτοπία, από τη στιγμή, όμως, που γίνεται μέλος του όχλου, αποκρύπτει τα φυσικά χαρακτηριστικά του με την χρήση κουκούλας κ.λ.π. και ακολούθως επιδίδεται σε βανδαλισμούς, τότε γυρίζει την πλάτη στη δημοκρατία. Άλλωστε, ποτέ και πουθενά η δημοκρατία δεν ιδρύθηκε από δειλούς, ούτε και διατηρήθηκε από δειλούς. Δυστυχώς, όμως, η δημοκρατία έχει και το τίμημά της…
Η δημοκρατία μπορεί να μην αρέσει σε ορισμένους ή να μην την κατανοούν, ιδίως μάλιστα σ’ αυτούς που, ταχθέντες, ως μειοψηφία, στο περιθώριο της πολιτικής ζωής, την εκλαμβάνουν εκ συστήματος ως την δικτατορία της πλειοψηφίας, μολαταύτα, θεωρείται εύστοχα ως το χειρότερο καθεστώς διακυβέρνησης, αν εξαιρέσουμε όλα τα άλλα καθεστώτα που έχουν δοκιμαστεί μέχρι σήμερα και το καλύτερο, γιατί προσφέρει τη δυνατότητα για διορθώσεις. Ούτε, βέβαια, αποτελεί τον παράδεισο, όπου πηγαίνει μια χώρα, αφού λύσει τα προβλήματά της, αλλά η μέθοδος για την επίλυσή τους και για να επιβιώσει, αλλά και να αποκτήσει βάθος έχει ανάγκη από αξίες.
Η ίδια η ποιότητα της δημοκρατίας μετριέται κυρίως με τα “τρέχοντα”, από την ικανότητά της δηλαδή να μετατρέπει σε καθημερινή πράξη την προσήλωσή της σε θεμελιώδεις “αρχές” και “αξίες”, λέξεις και έννοιες με πλούσιο ιστορικό και περιεχόμενο, αλλά που τείνουν να διαγραφούν από το σύγχρονο νεοελληνικό λεξιλόγιό μας.
Κι εδώ η ευθύνη ανήκει σε όλους και πρώτιστα στα κόμματα και τις κομματικές οργανώσεις, οι οποίες οφείλουν να σέβονται τη Δημοκρατία και τους δημοκρατικούς θεσμούς, άσχετα εάν διαφωνούν με τους χειρισμούς του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος. Δεν ζούμε σε μια άναρχη κοινωνία, ούτε απαγορεύεται η εκδήλωση της διαφωνίας, απεναντίας μάλιστα υπάρχουν επιτρεπτοί κανόνες συμπεριφοράς, ακόμη και για την εκδήλωση της διαφωνίας, είτε την συμμερίζονται οι λοιποί, είτε όχι.
Αν, όμως, επιθυμούν την κατάλυση της δημοκρατίας και την εγκαθίδρυση κάποιου άλλου πολιτικού συστήματος, τότε θα πρέπει να βγουν και να το πουν καθαρά και έντιμα, αναλαμβάνοντας και τις ευθύνες τους απέναντι στο λαό και όχι να κρύβονται πίσω απ’ αυτόν, διότι ουσιαστικά η επιλογή της δημοκρατίας ήταν επιλογή του ίδιου του λαού, στο όνομα του οποίου υποτίθεται ότι δρουν και όχι κάποιου συγκεκριμένου κόμματος. Πρέπει να δοθεί ένα τέλος στην υποκρισία και την όποια “επαναστατική” ανευθυνότητα. Διαφορετικά, με τη δική τους ευθύνη, θα προκαλέσουν την εκδήλωση αντιβίας από μηχανισμούς και αντιλήψεις που η ίδια η δημοκρατία περιόρισε, με τελικό χαμένο όλο το κοινωνικό σύνολο. Και για τους περισσότερο σκεπτόμενους, εύστοχη είναι η παροιμία ότι “στην αντάρα ο λύκος χαίρεται”. Όσο για το ποιοι παίζουν ή θα ήθελαν να παίξουν το ρόλο του χαρούμενου λύκου εύκολο – πιστεύω – είναι να το αντιληφθείτε.
Τέλος και αντί επιλόγου, σας παραπέμπω στον Ισοκράτη, ο απόηχος των λόγων του οποίου για την ποιότητα της δημοκρατίας της εποχής του αντηχεί μέχρι και σήμερα:
“Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται
Διότι καταχράστηκε το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας.
Διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν
την αυθάδεια ως δικαίωμα,
την παρανομία ως ελευθερία,
την αναίδεια του λόγου ως ισότητα
και την αναρχία ως ευδαιμονία”.