Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2008

Πελατειακές σχέσεις, αδιαφανές Δημόσιο και η ανάγκη περιστολής του Κράτους


Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, που υποτίθεται ότι ξεκίνησε ή θα ξεκινούσε η κυβέρνηση, δεν θα μπορούσαν ποτέ να αποδώσουν τα προσδοκώμενα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας αποτελέσματα, εάν παράλληλα δεν επιλυθεί το τεράστιο και οξύ δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας. Για να προχωρήσει, όμως, η όποια κυβέρνηση στη μεγάλη αυτή δομική αλλαγή της οικονομίας και τον απεγκλωβισμό της κοινωνίας από την ιδεολογία του βολέματος, του ρουσφετιού και της ήσσονος προσπάθειας, θα πρέπει να αποφασίσει η ίδια να σπάσει τους πελατειακούς δεσμούς που επί δεκαετίες δημιουργήθηκαν από το πολιτικό σύστημα.
Η διαπλοκή κράτους και πολιτών αποδεικνύεται στην παρούσα φάση των ελεύθερων οικονομιών, των ανοικτών συνόρων και της συνεχούς αύξησης της ανταγωνιστικότητας, πολύ πιο καταστροφική για το μέλλον της χώρας και από τη διαπλοκή των πολιτικών με τους μεγάλους επιχειρηματίες. Εκεί πρέπει κυρίως να δοθεί η μάχη για να αλλάξει η χώρα νοοτροπία και να πλησιάσει τα ευρωπαϊκά δεδομένα η ελληνική οικονομία.
Η πολιτική διαφθορά, σύμφωνα με τον R.Κ.Merton, αποτελεί μια λανθάνουσα λειτουργία του πολιτικού συστήματος, η οποία έχει σχέση με τη δημιουργία και τη διατήρηση ενός δικτύου σχέσεων προς όφελος συγκεκριμένου πολιτικού. Ο Merton θεωρεί την πολιτική διαφθορά λειτουργικό στοιχείο για τη διατήρηση του πολιτικού συστήματος. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που παρουσιάζει η θεωρία του έγκειται, εκτός των άλλων, στη συστηματοποίηση των σχέσεων, στις οποίες αναλύεται το φαινόμενο της πολιτικής διαφθοράς.
Ειδικότερα, κάθε πολιτικός,­ υποστηρίζει ο Merton,­ αναπτύσσει πελατειακές σχέσεις με τις εξής υποομάδες του κοινωνικού σώματος:
α) με την τοπική κοινωνία και τη γειτονιά,
β) με τον επιχειρηματικό κόσμο,
γ) με μεμονωμένα άτομα,

δ) με το οργανωμένο έγκλημα
και,
όπως σημειώνει, οι παρεχόμενες υπηρεσίες των επιχειρήσεων και του οργανωμένου εγκλήματος έχουν συχνά συμπληρωματικό χαρακτήρα ως προς τις υπηρεσίες που παρέχει το κράτος !!
Εκείνο που πρέπει, επιτέλους, να γίνει συνείδηση είναι ότι η πολιτική αντίληψη για τη χρησιμοποίηση του κράτους (δαπάνες και προσλήψεις) εις βάρος της οικονομίας για καθαρά πελατειακούς λόγους του πολιτικού συστήματος, είναι σήμερα μία βόμβα, η οποία και στο παρελθόν λειτούργησε εντελώς διαβρωτικά στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και στην κοινωνία, υπονομεύοντας συμπεριφορές. Κι έτσι έφθασε η Ελλάδα να έχει εισπράξει απίστευτα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να παραμένει, ωστόσο, ουραγός της ευρωπαϊκής οικογένειας. Διότι καταδαπανήθηκαν στην κρατική κατανάλωση.
Για το τι μπορεί να συνεισφέρει, όμως, ένα κράτος δαπανών για πολιτικούς λόγους, χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που αναφύεται στις μέρες μας από την αποκάλυψη του τρόπου που δίνονταν ανεξέλεγκτα δισεκατομμύρια ευρώ, μέσω εμφανών και αφανών κονδυλίων του Υπουργείου Πολιτισμού, προς πάσαν κατεύθυνσιν, όταν οι κοινωνικές δαπάνες για την παιδεία και την υγεία περικόπηκαν δραματικά. Μήπως, λοιπόν, αυτός ο πολιτικός φαύλος κύκλος πρέπει κάποτε να σπάσει;
Η ελληνική δημόσια διοίκηση έχει αναπτύξει ένα ρυθμιστικό στυλ αδιαφάνειας και έντονων διακρίσεων, όπως κατ’ επανάληψιν την στιγμάτισαν με τις εκθέσεις τους οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί. Οι ρυθμίσεις για τις τιμές, την φορολογία, τις επιδοτήσεις, τις προσλήψεις, τις απολύσεις, την επέκταση των πιστώσεων και πάει λέγοντας, όλα είναι εν δυνάμει αντικείμενα αδιαφανών συνδιαλλαγών, διαπραγματεύσεων και πολιτικοοικονομικών συνεννοήσεων. Γιατί δεν υπήρχε ελεύθερη και πραγματικά ανταγωνιστική αγορά.
Εν κατακλείδι, η σημερινή κυβέρνηση, παρόλες τις προεκλογικές μεγαλοστομίες του 2004 και του 2007, με την πολιτική της έχει μετατραπεί από λεκτικός πολέμιος της διαφθοράς σε βασικό παραγωγό και εστία της διαφθοράς. Η ευθύνη της είναι, πλέον, μεγάλη και αποκλειστική, αφού κατά τη διάρκεια της δεύτερης συνεχόμενης κυβερνητικής της θητείας η όποια εκ νέου προσπάθεια προσφυγής στην τακτική της μεταθέσεως των ευθυνών της στο απώτερο παρελθόν της θητείας των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται πια να πείσει κανέναν. Απλά και ξεκάθαρα…