Παρασκευή 24 Αυγούστου 2007

Περί της αναγκαιότητας ανανέωσης του πολιτικού λόγου

Το ότι υπάρχει κρίση της πολιτικής στην Ελλάδα, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να καταγράφονται στις νέες ηλικίες, είναι πλέον κοινό μυστικό. Η κρίση μάλιστα εντοπίζεται κυρίως: α) στη διαφθορά, β) στην απόσταση της πολιτικής από τις κοινωνικές προσδοκίες, γ) στην εξάρτηση των πολιτικών κέντρων από οικονομικούς κύκλους, δ) στην μη συμμετοχή των πολιτών, ε) στις πελατειακές σχέσεις και δ) στην έλλειψη οράματος.
Από την άλλη, η ίδια η πολιτική εξέλαβε, δυστυχώς, ως αντικείμενο εκμετάλλευσης, σε βάρος του κοινωνικού συνόλου, το παρατηρούμενο έλλειμμα ουσιαστικής παιδείας του (σε επίπεδο ελλαδικό και ευρωπαϊκό), που η ίδια προηγουμένως προκάλεσε, καθόσον:
i) Μειώθηκε η δυνατότητα να σχηματίζει κοινωνική – πολιτική συνείδηση ώριμη για τα τωρινά δρώμενα, αφού παρασιωπούνται ή συσκοτίζονται τα χθεσινά γεγονότα και
ii) διευκολύνθηκε μία πορεία συνειδήσεων προς ανεπιθύμητη κατεύθυνση: να αγνοούν οι πολίτες το χθες και να μην εννοούν την πορεία του σήμερα, με αποτέλεσμα να μην συμπράττουν συνειδητά και αποτελεσματικά ή να συνειδητοποιούν κάποια στιγμή με οργή την άγνοιά τους, αιτία η οποία οδηγεί είτε στην πλήρη απάθεια, είτε στην επιλογή παράδοξων ιδεολογικών επιλογών ή και μόνιμης αντιδικίας με την Πολιτεία.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της πρόδηλης κομματικής σκοπιμότητας, από την οποία διαπνέεται η Ν.Δημοκρατία, η πολιτική φρασεολογία της οποίας κινείται την περίοδο που διανύουμε στο χώρο της ακατανοησίας, προκειμένου να συσκοτιστούν οι παράμετροι του ανύπαρκτου κυβερνητικού έργου, παραβλέποντας ότι προκάλεσε την πλήρη διάψευση των προσδοκιών και των υποσχέσεων της προς όλες τις κοινωνικές ομάδες.
Για κείνους, όμως, που συγχέουν την άγνοια με τη λήθη και τη συγγνώμη οφείλουμε να υπενθυμίσουμε μια θέση που διατύπωσε σε πολύ δύσκολες για την κοινωνία μας ώρες ο Άγγελος Αγγελόπουλος – μέλος της ΠΕΕΑ – στο Συνέδριο του Λιβάνου (άνοιξη του 1944) : «Η κριτική του παρελθόντος είναι απαραίτητη ως το σημείο εκείνο που χρησιμεύει ως οδηγός μιας καλύτερης πολιτικής δια το μέλλον. Η άγνοια εκτρέφει την ακρισία».
Για να καταστεί και πάλι ελκυστικός ο πολιτικός λόγος θα πρέπει να υπάρξει ριζική ανανέωση στην πολιτική ζωή. Και επειδή πολύς λόγος γίνεται τις τελευταίες ημέρες για ανανέωση και εκσυγχρονισμό, θα λέγαμε ότι δεν χρειαζόμαστε μόνο αλλαγή προσώπων, αλλά πρωτίστως ιδεών και νοοτροπίας.
Ως προς μεν τα πρόσωπα, ανανέωση δεν σημαίνει "φύγε εσύ για να έρθω εγώ". Ανανέωση σημαίνει μια σταδιακή διαδικασία εμπλουτισμού και αλλαγής, η οποία θα γίνεται παράλληλα με την εξασφάλιση της συνέχειας και την παρουσία των ανθρώπων, τους οποίους σέβεται, τιμά και αποδέχεται ο κόσμος, τηρώντας παράλληλα και τους όρους της κοινωνίας. Δηλαδή με πρόσωπα τα οποία διακρίθηκαν στους κοινωνικούς, επαγγελματικούς και επιστημονικούς αγώνες, πρόσωπα τα οποία βρέθηκαν και στο πεζοδρόμιο, που ζουν την κοινωνική ανάγκη και την κοινωνική αγωνία.
Προς το σκοπό αυτό η ανανέωση είναι καθήκον του ΠA.ΣΟ.K., από τη στιγμή που οι αλλαγές είναι μεγάλες στην ελληνική κοινωνία και τα νέα στρώματα, οι νέες παραγωγικές δυνάμεις της χώρας δεν εκπροσωπούνται, ούτε στην πολιτική, ούτε στο συνδικαλισμό, ούτε πουθενά. Έχουμε καθήκον να πλησιάσουμε αυτό το τμήμα της κοινωνίας μας, έχουμε καθήκον να επιχειρήσουμε να τους εντάξουμε στην πολιτική διαδικασία.
Σε κάθε περιοχή, οι πολίτες που πιστεύουν στις αξίες του ΠAΣΟK, όπως τέθηκαν από τον ίδιο τον ιδρυτή του, Ανδρέα Παπανδρέου, πρέπει να έχουν την ευθύνη για τις τοπικές αποφάσεις και τα πρόσωπα. H συμμετοχή πρέπει να βρει το καινούριο της νόημα. Άλλωστε, μέσα από την κοινή δράση θα πρέπει να καθορίζεται η εξέλιξη των σύγχρονων κοινωνιών.
Ως προς δε τις ιδέες και τη νοοτροπία, οδηγός και αυτοσκοπός του πολιτικού λόγου θα πρέπει να είναι η Κοινωνική Ευθύνη, ο σεβασμός στον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον και να έχει ένα όραμα: Να συνεισφέρει με ευθύνη, πίστη, ευαισθησία και υπευθυνότητα στη βελτίωση της ζωής του ανθρώπου και στην αειφόρο ανάπτυξη της κοινωνίας σε συγκεκριμένους τομείς δράσης, προσφέροντας στην κοινωνία ουσιαστικό έργο.
Παράλληλα, θα πρέπει να βασίζεται και σε κάποιες Αξίες: Στην ειλικρίνεια, τον σεβασμό και την ακεραιότητα, τον σεβασμό στους νόμους και στην αταλάντευτη υιοθέτηση της πολιτικής ηθικής και οπωσδήποτε, μέσα από ένα πνεύμα ομαδικότητας, να τηρούνται οι υποσχέσεις.
Διαφορετικά, η ανανέωση θα είναι άνευ ουσίας, αφού η συναλλαγή, ο λαϊκισμός και η οξύτητα, ως τρόπο δράσης, είναι μια αποτυχημένη αντίληψη, που υποτιμά χιλιάδες πολίτες. Είναι ένα στερεότυπο που δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κόσμου και δεν συμβάλλει στην λύση των προβλημάτων του…

Σάββατο 18 Αυγούστου 2007

Η παράσταση έλαβε τέλος...


Πριν από κάμποσες δεκαετίες τα “μπουλούκια”, όπως λέγονταν τότε οι περιοδεύουσες θεατρικές ομάδες, προσπαθούσαν των μεν θεατών να διασκεδάσουν την δυστυχία, των δε ηθοποιών να κορέσουν την πείνα, με τα ψίχουλα που εισέπρατταν ως αντίτιμο του εισιτηρίου. Ακόμη και τα είδη διατροφής (κοτόπουλα, πίτες, κ.λ.π.) ήσαν ικανά να σου εξασφαλίσουν την είσοδο στην διασκέδαση.
Σήμερα, βέβαια, εξελίχθηκαν τα πάντα. Ακόμη και οι θίασοι μεγάλωσαν, έγιναν ολόκληρες επιχειρήσεις, με πλήρες στελεχικό δυναμικό και πλούσιο ρεπερτόριο. Οι ηθοποιοί απέκτησαν πλούσια κοστούμια, οι παραστάσεις λαμβάνουν χώρα σε αίθουσες πολυτελείας και όχι στην αποθήκη του μπάρμπα-Θωμά ή στην αλάνα που την έλεγαν και πλατεία και το αντίτιμο για την παράσταση είναι πλέον αντάξιο όχι μόνον του έργου, αλλά και της μορφής των κατεχόντων την τέχνη της υποκριτικής.
Παράλληλα, όμως, με τους θιάσους, άλλαξαν και οι θεατές, έγιναν πιο απαιτητικοί, δεν αρκούνται πλέον μόνον στο να πληρώνουν το αντίτιμο, αλλά έχουν την αξίωση να εισπράξουν και κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε ακολουθεί το κράξιμο και η παράσταση διακόπτεται γρήγορα “για λόγους ανωτέρας βίας”.
Κάπως έτσι διακόπηκε πρόωρα και η παράσταση με τίτλο «σεμνά και ταπεινά» του κυβερνητικού θιάσου. Στις πράξεις του έργου που εξελίχθηκε σε επεισόδια, είδαμε την προκήρυξη του διαγωνισμού για 3.000 θέσεις στην Πυροσβεστική να σταματάει στις 560, αφού ακυρώθηκε ο εν εξελίξει διαγωνισμός του 2004 προκειμένου να προσληφθούν οι «ημέτεροι». Είδαμε τις ζαρντινιέρες των πεζοδρομίων να φορούν κράνη και ασπίδες, για να ξυλοφορτώσουν φοιτητές. Είδαμε, αντί για γιατρούς και νοσηλευτές στο ΕΣΥ και πυροσβέστες, ότι ο τόπος είχε την ανάγκη από αγροφύλακες. Είδαμε ότι καταργήθηκε το 8ωρο στην εργασία και άλλα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα. Είδαμε την επιστροφή στη λογική του εκπαιδευτικού μεσαίωνα, όπου η γνώση και η μόρφωση αφορούν στους λίγους και εκλεκτούς. Είδαμε να περνούν από το πλατό «κουμπάροι», υποκλοπείς, μυστικοί πράκτορες που απήγαγαν Πακιστανούς, δομημένα ομόλογα, για να δώσουν με την σειρά τους την θέση τους σε 600.000 στρέμματα καμένης έκτασης έτοιμης για δόμηση!! Είδαμε τον πλούτο των πιθανών εκδοχών του “θα”.
Αξιοσημείωτο, μάλιστα, της παράστασης αυτής, που δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο, είναι και το ότι σε παγκόσμια πρώτη εκείνος μεν που θα εμφανιζόταν επί σκηνής να παίζει το ρόλο του σεμνότατου πρωθυπουργού, ευρέθη κατ’ επανάληψιν μεταξύ των θεατών, έστω κι αν κάποιοι μάταια τον έψαχναν στα καμαρίνια, πολλούς κομπάρσους - υπουργούς και τον ίδιο τον πολίτη - θεατή, που χωρίς κανένας προηγουμένως να τον έχει προϊδεάσει, βρέθηκε να παίζει τον ρόλο του κύριου πρωταγωνιστή, ο οποίος, ως ήρωας αρχαίας τραγωδίας, αναζητούσε την κάθαρση.
Εν τέλει και επειδή κανένας «από μηχανής θεός» δεν είχε μέχρι πρότινος εμφανιστεί επί σκηνής για να δώσει ποιότητα στη παράσταση, που είχε αρχίσει να κουράζει, ο επικεφαλής του κυβερνητικού θιάσου έδωσε προ ημερών την εντολή να διακοπεί η παράσταση.
Τώρα θα μου πείτε γιατί την παράσταση διέκοψε ο ίδιος ο επικεφαλής του κυβερνητικού θιάσου και όχι οι ίδιοι οι πολίτες – θεατές; Είναι προφανές το γιατί. Επειδή οσμίστηκε ότι ήρθε η ώρα του κραξίματος και για να το αποφύγει, σκέφτηκε ότι καλύτερο θα ήταν να προανήγγειλε την έναρξη νέας παράστασης, με τον γνωστοποιηθέντα τίτλο «η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων», πιστεύοντας πως με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να κρατάει αμείωτο και το ενδιαφέρον των πολιτών – θεατών και τον θίασο σε δράση.
Έκανε, όμως, στους υπολογισμούς του ένα λάθος. Γιατί, όπως είπαμε και στην αρχή, άλλαξαν όχι μόνον οι θίασοι, αλλά και οι θεατές. Και όσο και να μην το πιστεύει, το κράξιμο έρχεται και σε λίγο θα ακουστεί με ένσταση. Μόνο να είναι εδώ για να το ακούσει και όχι να τον ψάχνουμε και πάλι…

Πριν από κάμποσες δεκαετίες τα “μπουλούκια”, όπως λέγονταν τότε οι περιοδεύουσες θεατρικές ομάδες, προσπαθούσαν των μεν θεατών να διασκεδάσουν την δυστυχία, των δε ηθοποιών να κορέσουν την πείνα, με τα ψίχουλα που εισέπρατταν ως αντίτιμο του εισιτηρίου. Ακόμη και τα είδη διατροφής (κοτόπουλα, πίτες, κ.λ.π.) ήσαν ικανά να σου εξασφαλίσουν την είσοδο στην διασκέδαση.
Σήμερα, βέβαια, εξελίχθηκαν τα πάντα. Ακόμη και οι θίασοι μεγάλωσαν, έγιναν ολόκληρες επιχειρήσεις, με πλήρες στελεχικό δυναμικό και πλούσιο ρεπερτόριο. Οι ηθοποιοί απέκτησαν πλούσια κοστούμια, οι παραστάσεις λαμβάνουν χώρα σε αίθουσες πολυτελείας και όχι στην αποθήκη του μπάρμπα-Θωμά ή στην αλάνα που την έλεγαν και πλατεία και το αντίτιμο για την παράσταση είναι πλέον αντάξιο όχι μόνον του έργου, αλλά και της μορφής των κατεχόντων την τέχνη της υποκριτικής.
Παράλληλα, όμως, με τους θιάσους, άλλαξαν και οι θεατές, έγιναν πιο απαιτητικοί, δεν αρκούνται πλέον μόνον στο να πληρώνουν το αντίτιμο, αλλά έχουν την αξίωση να εισπράξουν και κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε ακολουθεί το κράξιμο και η παράσταση διακόπτεται γρήγορα “για λόγους ανωτέρας βίας”.
Κάπως έτσι διακόπηκε πρόωρα και η παράσταση με τίτλο «σεμνά και ταπεινά» του κυβερνητικού θιάσου. Στις πράξεις του έργου που εξελίχθηκε σε επεισόδια, είδαμε την προκήρυξη του διαγωνισμού για 3.000 θέσεις στην Πυροσβεστική να σταματάει στις 560, αφού ακυρώθηκε ο εν εξελίξει διαγωνισμός του 2004 προκειμένου να προσληφθούν οι «ημέτεροι». Είδαμε τις ζαρντινιέρες των πεζοδρομίων να φορούν κράνη και ασπίδες, για να ξυλοφορτώσουν φοιτητές. Είδαμε, αντί για γιατρούς και νοσηλευτές στο ΕΣΥ και πυροσβέστες, ότι ο τόπος είχε την ανάγκη από αγροφύλακες. Είδαμε ότι καταργήθηκε το 8ωρο στην εργασία και άλλα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα. Είδαμε την επιστροφή στη λογική του εκπαιδευτικού μεσαίωνα, όπου η γνώση και η μόρφωση αφορούν στους λίγους και εκλεκτούς. Είδαμε να περνούν από το πλατό «κουμπάροι», υποκλοπείς, μυστικοί πράκτορες που απήγαγαν Πακιστανούς, δομημένα ομόλογα, για να δώσουν με την σειρά τους την θέση τους σε 600.000 στρέμματα καμένης έκτασης έτοιμης για δόμηση!! Είδαμε τον πλούτο των πιθανών εκδοχών του “θα”.

Αξιοσημείωτο, μάλιστα, της παράστασης αυτής, που δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο, είναι και το ότι σε παγκόσμια πρώτη εκείνος μεν που θα εμφανιζόταν επί σκηνής να παίζει το ρόλο του σεμνότατου πρωθυπουργού, ευρέθη κατ’ επανάληψιν μεταξύ των θεατών, έστω κι αν κάποιοι μάταια τον έψαχναν στα καμαρίνια, πολλούς κομπάρσους - υπουργούς και τον ίδιο τον πολίτη - θεατή, που χωρίς κανένας προηγουμένως να τον έχει προϊδεάσει, βρέθηκε να παίζει τον ρόλο του κύριου πρωταγωνιστή, ο οποίος, ως ήρωας αρχαίας τραγωδίας, αναζητούσε την κάθαρση.

Εν τέλει και επειδή κανένας «από μηχανής θεός» δεν είχε μέχρι πρότινος εμφανιστεί επί σκηνής για να δώσει ποιότητα στη παράσταση, που είχε αρχίσει να κουράζει, ο επικεφαλής του κυβερνητικού θιάσου έδωσε προ ημερών την εντολή να διακοπεί η παράσταση.

Τώρα θα μου πείτε γιατί την παράσταση διέκοψε ο ίδιος ο επικεφαλής του κυβερνητικού θιάσου και όχι οι ίδιοι οι πολίτες – θεατές; Είναι προφανές το γιατί. Επειδή οσμίστηκε ότι ήρθε η ώρα του κραξίματος και για να το αποφύγει, σκέφτηκε ότι καλύτερο θα ήταν να προανήγγειλε την έναρξη νέας παράστασης, με τον γνωστοποιηθέντα τίτλο «η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων», πιστεύοντας πως με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να κρατάει αμείωτο και το ενδιαφέρον των πολιτών – θεατών και τον θίασο σε δράση.
Έκανε, όμως, στους υπολογισμούς του ένα λάθος. Γιατί, όπως είπαμε και στην αρχή, άλλαξαν όχι μόνον οι θίασοι, αλλά και οι θεατές. Και όσο και να μην το πιστεύει, το κράξιμο έρχεται και σε λίγο θα ακουστεί με ένσταση. Μόνο να είναι εδώ για να το ακούσει και όχι να τον ψάχνουμε και πάλι…