Κατά δυστυχή συγκυρία την τελευταία κυρίως δεκαετία βιώνουμε παγκοσμίως, μετά την κατάρρευση των ιδεολογιών, και την μετά Ηγετών εποχή, διαπίστωση η οποία προκαλεί θλίψη σ’ εκείνον που θα επιχειρήσει να αξιολογήσει τις μετριότητες που κυριαρχούν σήμερα στο παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι.
Αναμφίβολα γεννιούνται ερωτήματα τόσο για την ποιότητα των σημερινών ηγετικών στελεχών, όσο και για την ίδια την εκλογική βάση, η οποία προτείνει, εκλέγει και αποδέχεται ως αρχηγό τους, αλλά και ως εκπροσώπους τους, άτομα με διαμορφωμένο το προφίλ τους, όχι από τα έργα και τις ημέρες τους, αλλά χάριν των τεχνικών δυνατοτήτων των ΜΜΕ και της στοχευμένης διοχέτευσης, μέσω των μηχανισμών τους, ‘’ασφαλών πληροφοριών'' επί σκοπώ την δημιουργία περιρρέουσας θετικής γι’ αυτούς ατμόσφαιρας, αρκετοί από τους οποίους είναι απορίας άξιο εάν θα μπορούσαν να σταθούν, ως βιοπαλαιστές, στον οξύτατο ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς.
Άλλωστε, γνωστό είναι ότι η μακροχρόνια ανεξέλεγκτη και ιδιοτελής άσκηση της Εξουσίας παρέχει τις προϋποθέσεις για την μετατροπή των κομμάτων σε καταφύγιο μετριοτήτων και φυτώριο συμφεροντολόγων, η οποία με τη σειρά της προκαλεί όχι μόνον την απαξία της πολιτικής, αλλά και την αποστροφή των πολιτών από τα κόμματα, αποστροφή η οποία, περαιτέρω, ανατροφοδοτεί τον ίδιο φαύλο κύκλο της κάρπωσης της Εξουσίας από τους ίδιους και τους ίδιους ή από τους ‘’άξιους’’ απογόνους τους, έτσι ώστε τα κόμματα και η επιδιωκόμενη κατάληψη της εξουσίας να φαντάζει κλειστή υπόθεση κάποιας συντεχνίας και όχι υπόθεση όλων των πολιτών.
Μολαταύτα, πρόθεση του παρόντος άρθρου δεν είναι η αξιολόγηση των πολιτικών, για την αξιολόγηση των οποίων σίγουρα έχει βαρύνουσα αξία η δική σας γνώμη, αλλά να αναδείξει τα προβλήματα που ανακύπτουν από τον εθελότυφλο πολίτη. Γιατί εκεί είναι το ζητούμενο. Ουδείς, σε μια δημοκρατία, μπορεί να επιβληθεί στους πολλούς με τη βία. Άρα, το εάν κυριαρχούν οι μετριότητες, τούτο εν πολλοίς οφείλεται σ’αυτούς που είτε αποδέχονται να αποτελούν μέλος του καθοδηγούμενου ‘’ποιμνίου’’, είτε θεωρούν ότι ανήκουν στο κυρίαρχο εκλογικό σώμα, υπό την έννοια ότι αξιολογούν τον εαυτό τους ως υπεύθυνο και συνειδητό πολίτη.
Άραγε, έχετε σκεφτεί ποιος μπορεί να ευθύνεται (αν ευθύνεται) για την απίστευτη ψυχολογική καταπίεση που δέχεται ένας λαός, που πεινά, που ζει μέσα στη φτώχεια, στην αναξιοκρατία, την διαπλοκή, τα σκάνδαλα, την ανεργία, την ακρίβεια, που έχασε τις ελπίδες του, ένας λαός που ζει καθημερινά μέσα στο στρες, το άγχος, την οργή και χωρίς όραμα;
Αντί απαντήσεων, παραθέτω απόσπασμα από την συνέντευξη που δόθηκε από τον Kορνήλιο Kαστοριάδη (έναν από τους πιο αξιόλογους νέους έλληνες φιλοσόφους, για τους μη γνωρίζοντες) στο δημοσιογράφο κ. Γιώργο Xατζηβασίλη στην ελληνόφωνη εφημερίδας του Σίδνεϋ, ‘’O Kόσμος’’, κατά την επίσκεψη του φιλοσόφου στην Aυστραλία, η οποία δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 23ης Aυγούστου 1991:
«- O λαός, όμως, θέλει ένα όραμα, ένα στόχο. Tι όραμα μπορούμε να δώσουμε στο λαό;
- Εγώ νομίζω ότι το κεντρικό σημείο αυτού του στόχου, του οράματος όπως λέτε, είναι μια κοινωνία, που είναι ελεύθερη με την έννοια ότι και το κοινωνικό σύνολο πραγματικά ασκεί την εξουσία και όχι μια ολιγαρχία· μέσα σ’ αυτό το κοινωνικό σύνολο ο καθένας είναι αυτόνομος όσο είναι δυνατόν, δεδομένου ότι είμαστε κοινωνικά όντα και δεν μπορεί να κάνει ο καθένας φυσικά ό,τι του κατεβαίνει. Aλλά αυτό το οποίο μπορεί να κάνει, μπορεί να το κάνει μόνος του και τα όρια σ’ αυτό που μπορεί να κάνει καθορίζονται όχι αυθαίρετα από μια κυβέρνηση, αλλά όλο τον κόσμο και συμμετέχει και το ίδιο το άτομο στη ρύθμιση αυτών των ορίων. Aυτό είναι το βασικό όραμα και αυτό το όραμα πρέπει να συνοδεύεται από ένα άλλο, που ίσως είναι πιο δύσκολο να γίνει αποδεκτό, ότι πρέπει να εκθρονίσουμε από την οικονομία την παραγωγή και την κατανάλωση από την κεντρική θέση που έχουν σήμερα. Όσο οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο σκοπός της ζωής είναι σήμερα να αποκτήσουν μια καινούρια έγχρωμη τηλεόραση του χρόνου, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Γιατί ουδέποτε θα ενδιαφερθούν πραγματικά για τα κοινά, καθένας θα προσπαθήσει, όπως λένε στα σύγχρονα ελληνικά, «να τα πιάσει» όσο γίνεται περισσότερο και αυτό είναι όλο. Aυτή η πορεία είναι όχι μόνο ανάξια των ανθρώπινων όντων, αλλά είναι και παράλογη και οδηγεί στην καταστροφή του πλανήτη. Δεν μπορεί να εξακολουθήσει αυτή η κατάσταση και, αν εξακολουθήσει, πρέπει να σκεφθεί κανείς ολόκληρο τον πλανήτη και όχι μόνο το ένα έβδομο του πληθυσμού της γης που ζει σ’ αυτές τις συνθήκες. Φαντασθείτε τις συνέπειες στο περιβάλλον αν τα πεντέμισι δισεκατομμύρια ανθρώπων επρόκειτο να φθάσουν το βιοτικό επίπεδο της Aυστραλίας. Eίναι ένας εφιάλτης και, από την άλλη μεριά, πώς μπορείς να τα αφήσεις στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα; Συνεπώς χρειάζεται μια βασική αλλαγή στο τι οι άνθρωποι θεωρούν άξιο, τι θεωρούν σημαντικό και τι θεωρούν σκοπό της ζωής τους, για να μπορέσει να γίνει μια πραγματική αλλαγή.
- Άς μιλήσουμε τώρα για την Ελλάδα μετά το 1993. Πιστεύετε ότι θα μπορέσει να διατηρήσει την οντότητά της ή θα «πνιγεί» στην ευρωπαϊκή παλίρροια;
- Eγώ φοβάμαι ότι η Eλλάδα ήδη έχει χάσει την οντότητά της. Πηγαίνω στην Eλλάδα κάθε καλοκαίρι για δυο μήνες και μπορώ να πω ότι αυτό που έγινε από το 1960 και ύστερα με τη συνενοχή και υπαιτιότητα όλων των κυβερνήσεων, αλλά και του ελληνικού λαού, είναι μια καταστροφή που δεν είχε γίνει επί 3.000 χρόνια. Aκόμα και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουν αλλάξει. Oι άνθρωποι που πριν σε φιλοξενούσαν στο σπίτι τους, να σου δώσουν ένα ποτήρι νερό, καφέ κ.λπ., τώρα αν τους ζητήσεις ένα ποτήρι νερό σου λένε «ναι, 500 δραχμές». Aυτό έχει ήδη γίνει· και μετά από το 1993 αν εξακολουθήσουν τα πράγματα να είναι έτσι και ο λαός να μην αντιδρά και οι πολιτικοί να είναι δήθεν πολιτικοί, πολιτικάντηδες, να είναι αυτοί που είναι, τα πράγματα θα χειροτερέψουν και η Eλλάδα θα γίνει ένα τουριστικό ξενοδοχείο ας πούμε. Tα σημαντικά πράγματα θα πέσουν στα χέρια ξένων εταιριών, οι Έλληνες θα είναι διευθυντές ξενοδοχείων και γκαρσόνια, χορευτές στα καμπαρέ κ.λπ.».
Συμπερασματικά, η αναζήτηση «μεσσιανικού» τύπου λύσεων δεν πρόκειται να μας βγάλει από την μιζέρια ενός οράματος που εξαντλείται στο να καταφέρουμε να διοριστούν τα παιδιά μας στο δημόσιο, ώστε να πληρώνονται και να μην δουλεύουν ή τη μιζέρια του να χωριζόμαστε σε αυτούς που τα καταφέρνουν και σε αυτούς που βρίζουν τους άλλους που το κατάφεραν. Θέλω να πιστεύω πως πάντα υπάρχουν στην Ελλάδα υγιείς δυνάμεις που περιμένουν, απομονωμένοι στη γωνία και ίσως η απόγνωση, που φέρνει η μιζέρια, να είναι η ευκαιρία για ένα ξεκίνημα...
Αναμφίβολα γεννιούνται ερωτήματα τόσο για την ποιότητα των σημερινών ηγετικών στελεχών, όσο και για την ίδια την εκλογική βάση, η οποία προτείνει, εκλέγει και αποδέχεται ως αρχηγό τους, αλλά και ως εκπροσώπους τους, άτομα με διαμορφωμένο το προφίλ τους, όχι από τα έργα και τις ημέρες τους, αλλά χάριν των τεχνικών δυνατοτήτων των ΜΜΕ και της στοχευμένης διοχέτευσης, μέσω των μηχανισμών τους, ‘’ασφαλών πληροφοριών'' επί σκοπώ την δημιουργία περιρρέουσας θετικής γι’ αυτούς ατμόσφαιρας, αρκετοί από τους οποίους είναι απορίας άξιο εάν θα μπορούσαν να σταθούν, ως βιοπαλαιστές, στον οξύτατο ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς.
Άλλωστε, γνωστό είναι ότι η μακροχρόνια ανεξέλεγκτη και ιδιοτελής άσκηση της Εξουσίας παρέχει τις προϋποθέσεις για την μετατροπή των κομμάτων σε καταφύγιο μετριοτήτων και φυτώριο συμφεροντολόγων, η οποία με τη σειρά της προκαλεί όχι μόνον την απαξία της πολιτικής, αλλά και την αποστροφή των πολιτών από τα κόμματα, αποστροφή η οποία, περαιτέρω, ανατροφοδοτεί τον ίδιο φαύλο κύκλο της κάρπωσης της Εξουσίας από τους ίδιους και τους ίδιους ή από τους ‘’άξιους’’ απογόνους τους, έτσι ώστε τα κόμματα και η επιδιωκόμενη κατάληψη της εξουσίας να φαντάζει κλειστή υπόθεση κάποιας συντεχνίας και όχι υπόθεση όλων των πολιτών.
Μολαταύτα, πρόθεση του παρόντος άρθρου δεν είναι η αξιολόγηση των πολιτικών, για την αξιολόγηση των οποίων σίγουρα έχει βαρύνουσα αξία η δική σας γνώμη, αλλά να αναδείξει τα προβλήματα που ανακύπτουν από τον εθελότυφλο πολίτη. Γιατί εκεί είναι το ζητούμενο. Ουδείς, σε μια δημοκρατία, μπορεί να επιβληθεί στους πολλούς με τη βία. Άρα, το εάν κυριαρχούν οι μετριότητες, τούτο εν πολλοίς οφείλεται σ’αυτούς που είτε αποδέχονται να αποτελούν μέλος του καθοδηγούμενου ‘’ποιμνίου’’, είτε θεωρούν ότι ανήκουν στο κυρίαρχο εκλογικό σώμα, υπό την έννοια ότι αξιολογούν τον εαυτό τους ως υπεύθυνο και συνειδητό πολίτη.
Άραγε, έχετε σκεφτεί ποιος μπορεί να ευθύνεται (αν ευθύνεται) για την απίστευτη ψυχολογική καταπίεση που δέχεται ένας λαός, που πεινά, που ζει μέσα στη φτώχεια, στην αναξιοκρατία, την διαπλοκή, τα σκάνδαλα, την ανεργία, την ακρίβεια, που έχασε τις ελπίδες του, ένας λαός που ζει καθημερινά μέσα στο στρες, το άγχος, την οργή και χωρίς όραμα;
Αντί απαντήσεων, παραθέτω απόσπασμα από την συνέντευξη που δόθηκε από τον Kορνήλιο Kαστοριάδη (έναν από τους πιο αξιόλογους νέους έλληνες φιλοσόφους, για τους μη γνωρίζοντες) στο δημοσιογράφο κ. Γιώργο Xατζηβασίλη στην ελληνόφωνη εφημερίδας του Σίδνεϋ, ‘’O Kόσμος’’, κατά την επίσκεψη του φιλοσόφου στην Aυστραλία, η οποία δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 23ης Aυγούστου 1991:
«- O λαός, όμως, θέλει ένα όραμα, ένα στόχο. Tι όραμα μπορούμε να δώσουμε στο λαό;
- Εγώ νομίζω ότι το κεντρικό σημείο αυτού του στόχου, του οράματος όπως λέτε, είναι μια κοινωνία, που είναι ελεύθερη με την έννοια ότι και το κοινωνικό σύνολο πραγματικά ασκεί την εξουσία και όχι μια ολιγαρχία· μέσα σ’ αυτό το κοινωνικό σύνολο ο καθένας είναι αυτόνομος όσο είναι δυνατόν, δεδομένου ότι είμαστε κοινωνικά όντα και δεν μπορεί να κάνει ο καθένας φυσικά ό,τι του κατεβαίνει. Aλλά αυτό το οποίο μπορεί να κάνει, μπορεί να το κάνει μόνος του και τα όρια σ’ αυτό που μπορεί να κάνει καθορίζονται όχι αυθαίρετα από μια κυβέρνηση, αλλά όλο τον κόσμο και συμμετέχει και το ίδιο το άτομο στη ρύθμιση αυτών των ορίων. Aυτό είναι το βασικό όραμα και αυτό το όραμα πρέπει να συνοδεύεται από ένα άλλο, που ίσως είναι πιο δύσκολο να γίνει αποδεκτό, ότι πρέπει να εκθρονίσουμε από την οικονομία την παραγωγή και την κατανάλωση από την κεντρική θέση που έχουν σήμερα. Όσο οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο σκοπός της ζωής είναι σήμερα να αποκτήσουν μια καινούρια έγχρωμη τηλεόραση του χρόνου, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Γιατί ουδέποτε θα ενδιαφερθούν πραγματικά για τα κοινά, καθένας θα προσπαθήσει, όπως λένε στα σύγχρονα ελληνικά, «να τα πιάσει» όσο γίνεται περισσότερο και αυτό είναι όλο. Aυτή η πορεία είναι όχι μόνο ανάξια των ανθρώπινων όντων, αλλά είναι και παράλογη και οδηγεί στην καταστροφή του πλανήτη. Δεν μπορεί να εξακολουθήσει αυτή η κατάσταση και, αν εξακολουθήσει, πρέπει να σκεφθεί κανείς ολόκληρο τον πλανήτη και όχι μόνο το ένα έβδομο του πληθυσμού της γης που ζει σ’ αυτές τις συνθήκες. Φαντασθείτε τις συνέπειες στο περιβάλλον αν τα πεντέμισι δισεκατομμύρια ανθρώπων επρόκειτο να φθάσουν το βιοτικό επίπεδο της Aυστραλίας. Eίναι ένας εφιάλτης και, από την άλλη μεριά, πώς μπορείς να τα αφήσεις στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα; Συνεπώς χρειάζεται μια βασική αλλαγή στο τι οι άνθρωποι θεωρούν άξιο, τι θεωρούν σημαντικό και τι θεωρούν σκοπό της ζωής τους, για να μπορέσει να γίνει μια πραγματική αλλαγή.
- Άς μιλήσουμε τώρα για την Ελλάδα μετά το 1993. Πιστεύετε ότι θα μπορέσει να διατηρήσει την οντότητά της ή θα «πνιγεί» στην ευρωπαϊκή παλίρροια;
- Eγώ φοβάμαι ότι η Eλλάδα ήδη έχει χάσει την οντότητά της. Πηγαίνω στην Eλλάδα κάθε καλοκαίρι για δυο μήνες και μπορώ να πω ότι αυτό που έγινε από το 1960 και ύστερα με τη συνενοχή και υπαιτιότητα όλων των κυβερνήσεων, αλλά και του ελληνικού λαού, είναι μια καταστροφή που δεν είχε γίνει επί 3.000 χρόνια. Aκόμα και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουν αλλάξει. Oι άνθρωποι που πριν σε φιλοξενούσαν στο σπίτι τους, να σου δώσουν ένα ποτήρι νερό, καφέ κ.λπ., τώρα αν τους ζητήσεις ένα ποτήρι νερό σου λένε «ναι, 500 δραχμές». Aυτό έχει ήδη γίνει· και μετά από το 1993 αν εξακολουθήσουν τα πράγματα να είναι έτσι και ο λαός να μην αντιδρά και οι πολιτικοί να είναι δήθεν πολιτικοί, πολιτικάντηδες, να είναι αυτοί που είναι, τα πράγματα θα χειροτερέψουν και η Eλλάδα θα γίνει ένα τουριστικό ξενοδοχείο ας πούμε. Tα σημαντικά πράγματα θα πέσουν στα χέρια ξένων εταιριών, οι Έλληνες θα είναι διευθυντές ξενοδοχείων και γκαρσόνια, χορευτές στα καμπαρέ κ.λπ.».
Συμπερασματικά, η αναζήτηση «μεσσιανικού» τύπου λύσεων δεν πρόκειται να μας βγάλει από την μιζέρια ενός οράματος που εξαντλείται στο να καταφέρουμε να διοριστούν τα παιδιά μας στο δημόσιο, ώστε να πληρώνονται και να μην δουλεύουν ή τη μιζέρια του να χωριζόμαστε σε αυτούς που τα καταφέρνουν και σε αυτούς που βρίζουν τους άλλους που το κατάφεραν. Θέλω να πιστεύω πως πάντα υπάρχουν στην Ελλάδα υγιείς δυνάμεις που περιμένουν, απομονωμένοι στη γωνία και ίσως η απόγνωση, που φέρνει η μιζέρια, να είναι η ευκαιρία για ένα ξεκίνημα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου