“Για την παγκόσμια ημέρα του περιβάλλοντος”

«“Πήγα στα δάση, γιατί ήθελα να ζήσω λεύτερος, γιατί ήθελα να αντικρίζω μόνο την ουσία της ζωής κι ήθελα να δοκιμάσω, αν μπορώ να μάθω εκείνο που είχα χρέος να διδάξω. Και τότε ένοιωσα πως, ενώ πήγα να πεθάνω κοντά τους, δεν είχα ακόμα ζήσει” (Χένρι Θόρο)»

Στις 15 Δεκεμβρίου 1972, η Γενική Συνέλευση του OΗΕ θέσπισε την 5η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, με στόχο να υπενθυμίσει στους κατοίκους του πλανήτη ότι το μέλλον της ανθρωπότητας είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον των οικοσυστημάτων.
Κι ενώ οι κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων, τουλάχιστον, χωρών, οφείλουν να προβούν στην άμεση υιοθέτηση μέτρων για την πλήρη απεξάρτηση από το κάρβουνο και άλλες ρυπογόνες μορφές άνθρακα, επενδύοντας στον ήλιο, τον άνεμο και τα κύματα, η αρχή μπορεί να γίνει από το ίδιο μας σπίτι.
Συγκεκριμένα, για μας τους πολίτες η αρχή μπορεί να γίνει στην καθημερινή μας ζωή, υιοθετώντας τις ακόλουθες απλές πρακτικές: α) επιλέγουμε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας, β) κατεβάζουμε τη θερμοκρασία πλύσης στους 30 βαθμούς, γ) δεν αφήνουμε συσκευές σε κατάσταση αναμονής, δ) αποφεύγουμε το Ι.Χ. μας, όταν δεν είναι απολύτως απαραίτητο και ε) υποστηρίζουμε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ας έχουμε υπόψη μας ότι, σύμφωνα με την εκτίμηση των 3.000 ειδικών που εργάστηκαν για την τελευταία έκθεση της αρμόδιας επιτροπή του ΟΗΕ (IPCC), η ζέστη στον πλανήτη θα ανέβει από 1,1 έως 6,4 βαθμούς Κελσίου έως το 2100, με πιθανότερη μια άνοδο κατά 1,8 έως 4 βαθμούς ανάλογα με τα μέτρα που θα ληφθούν. Η στάθμη των ωκεανών θα ανέβει έως το τέλος του αιώνα κατά 18 έως 59 εκατοστά, αλλά η άνοδος θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη σε περίπτωση που λιώσει το κάλυμμα πάγου στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία. Τις επόμενες δεκαετίες, η Αρκτική θα γίνεται έρημη θάλασσα τα καλοκαίρια αφού δεν θα υπάρχει πάγος.
Στην Ελλάδα οι τρεις ισχυροί καύσωνες του καλοκαιριού του 2007, αλλά και οι καταστροφικές και φονικές για δεκάδες ανθρώπους, φωτιές, έδειξαν ότι οι αλλαγές στο κλίμα είναι εδώ και επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας. Εκτίμηση των επιστημόνων είναι ότι τα φαινόμενα αυτά θα ενταθούν τα επόμενα χρόνια, καθώς η περιοχή της Μεσογείου θα εμφανίζει όλο και περισσότερα επεισόδια καύσωνα. Οι ημέρες με θερμοκρασία άνω των 40 βαθμών θα πολλαπλασιαστούν και θα πλήττουν κυρίως τις ηπειρωτικές περιοχές. Στα νησιά, αντίθετα, θα αυξάνονται οι τροπικές νύχτες, με τον υδράργυρο να δείχνει πάνω από 25 βαθμούς. Την ίδια στιγμή, το κλίμα θα γίνεται πολύ πιο ξηρό, καθώς η μέση βροχόπτωση μειώνεται σταδιακά, με αποτέλεσμα να φθάσουμε το 2100 σε πτώση 20% - 30% σε σύγκριση με τα σημερινά επίπεδα. Η βροχή, ωστόσο, δεν θα πέφτει ισοκατανεμημένη, αλλά σε ακραία, κυρίως, επεισόδια, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα -καταιγίδες, θύελλες κ.λπ.- θα είναι συχνότερα, πράγμα καθόλου ευεργετικό για τις καλλιέργειες.
Η Αθήνα αναμένεται να αποκτήσει το κλίμα της Λευκωσίας. Η ελληνική πρωτεύουσα θα αποκτήσει χαρακτηριστικά που έχει σήμερα η Κύπρος -σχεδόν έρημος, με μεγάλο πρόβλημα στα υδατικά αποθέματα και πολύ περισσότερη ζέστη από τη σημερινή Αθήνα.
Η πιθανότητα ερημοποίησης είναι υπαρκτή για τη Νότια Ευρώπη. Ήδη η Βόρεια Αφρική αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα - σε ορισμένες περιοχές φτιάχνουν φράγματα για να προστατέψουν το έδαφος από τη μεταφορά άμμου.
Παράλληλα, λόγω του λιωσίματος των πάγων στους πόλους η στάθμη της Μεσογείου αναμένεται να ανέβει 20 - 60 εκ. έως το 2100. Πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν περιοχές με χαμηλό υψόμετρο όπως ο Αμβρακικός κόλπος, τα Δέλτα του Νέστου και του Έβρου, ενώ από τις πόλεις, περισσότερο απειλείται η Θεσσαλονίκη.
Άνοδος της θαλάσσιας στάθμης σημαίνει, επίσης, υφαλμύρωση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, υποβάθμιση υδατικών πόρων κ.λπ.. Οι συνέπειες αναμένεται να αγγίξουν και τον τουρισμό, καθώς θα υποβαθμιστούν παραλίες - σήμα κατατεθέν για το ελληνικό καλοκαίρι, ενώ ισχυροί και παρατεταμένοι καύσωνες θα αποτρέπουν τους Βορειοευρωπαίους από το να έρθουν στην Ελλάδα το καλοκαίρι. Ίσως ωφεληθεί ο τουρισμός μας άλλους μήνες, το Φθινόπωρο και την Άνοιξη.
Δεν θα πρέπει, τέλος, στο παρόν πόνημα να μην αναφέρω και την 68χρονη σήμερα θαρραλέα Κενυάτισσα Γουάνγκαρι Μούτα Μαατάι, η οποία, αφήνοντας πίσω της μια καλά στρωμένη ακαδημαϊκή καριέρα στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε με υποτροφία, προερχόμενη από φτωχή αγροτική οικογένεια με έξι παιδιά, γύρισε στην πατρίδα της με σκοπό να συμβάλει στην απερήμωση της Αφρικής - μόνο το 2% των δασών που την κάλυπταν κάποτε έχει σωθεί. Ίδρυσε το «Κίνημα της Πράσινης Ζώνης» και οργάνωσε δενδροφύτευση 30.000.000 δέντρων σε όλη την Αφρική, από γυναίκες που ταυτόχρονα πληρώνονταν γι΄ αυτήν τους την εργασία (σ.σ. κι εγώ που νόμιζα ότι έχοντας φυτέψει 60 δέντρα έκανα κάτι σπουδαίο)!!
Καιρός δεν είναι κι εμείς, ως χώρα, αλλά και ως λαός, να πάρουμε τα πράγματα στα σοβαρά, κάνοντας κάτι συγκεκριμένο – κι όχι άλλα λόγια - για το περιβάλλον; Και μη μου πείτε ότι εάν αξιοποιήσουμε το ταλέντο μας να ασχολούμαστε μονίμως “περί ανέμων και υδάτων”, αλλά και με τον “αέρα το κοπανιστό” δεν θα πετύχουμε θαύματα. Τώρα που οι άλλοι άρχισαν να ασχολούνται με τους ανέμους και τα ύδατα, τα οποία προσφέρονται για ενεργειακή εκμετάλλευση, εμείς τώρα θα αλλάξουμε ασχολία; Λίγο πιο συγκεκριμένοι να γίνουμε και θα προκαλέσουμε και πάλι τον παγκόσμιο θαυμασμό…