“Αναδιάρθρωση του χρέους• σταυρόλεξο μόνον για δυνατούς λύτες”*

1.- Πολύς λόγος έχει γίνει τελευταία για το τι σημαίνει και τι συνεπάγεται η αναδιάρθρωση του Χρέους. Η αναδιάρθρωση χρέους αποτελεί μία μορφή χρεοκοπίας, μόνο που συμβαίνει κατόπιν συμφωνίας. Ένας τρόπος είναι αυτό που οι οικονομολόγοι αποκαλούν "haircut" - δηλαδή μείωση της αξίας των κεφαλαίων που έχουν στα χέρια τους οι δανειστές μίας χώρας, ή και μίας επιχείρησης.

Μια άλλη μορφή είναι ο χρονικός επαναπροσδιορισμός ενός χρέους κατά τον οποίο τα δάνεια μικρής και μέσης χρονικής διάρκειας, θα μετατραπούν σε δάνεια με μεγάλο χρονικό ορίζοντα εξόφλησης. Αυτό θα μεταθέσει τις υποχρεώσεις πληρωμών μιας χώρας στο μέλλον.

Εφόσον οι χώρες δεν δύνανται να χρεοκοπήσουν, η μόνη λύση είναι η ανταλλαγή των ομολόγων (δανείων) που ακόμα δεν έχουν αθετηθεί με (δάνεια) ομόλογα μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας και συνήθως χαμηλότερου επιτοκίου. Το μέτρο αυτό που συνεπάγεται και προϋποθέτει παροχή βοήθειας μέσω εισροής νέου χρήματος έχει χρησιμοποιηθεί από αρκετές χώρες οι οποίες έχουν υψηλά επίπεδα δημοσίου χρέους.

Το βασικό σενάριο που προβάλλουν τα ξένα ΜΜΕ αποτελεί μια πρακτική που εφαρμόζεται όταν μια χώρα αδυνατεί να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της στους πιστωτές της. Σε αυτή την περίπτωση, κατόπιν συνεννόησης με τους ομολογιούχους που κρατούν στα χαρτοφυλάκιά τους το ελληνικό δημόσιο χρέος των 273,4 δισ. ευρώ, το Δημόσιο προβαίνει σε απομείωση της αξίας των ομολόγων. Έτσι, για παράδειγμα, ορίζεται ότι για κάθε 100 ευρώ οφειλής θα αποπληρωθούν 60 ευρώ. Πρακτικά, η επιλογή αυτή ισοδυναμεί με χρεοκοπία της χώρας, αφού ομολογεί αδυναμία κάλυψης του συνόλου των υποχρεώσεών της.

Στο δεύτερο σενάριο, αναλυτές και οικονομολόγοι, κυρίως στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, εισηγούνται παράταση της λήξης των υφιστάμενων ομολόγων κατά 5 χρόνια με το ίδιο επιτόκιο. Με αυτό τον τρόπο, το Δημόσιο που θα πρέπει να πληρώσει του χρόνου μόνο για λήξεις ομολόγων 27,26 δισ. ευρώ, θα μεταθέσει την εξόφληση της υποχρέωσής του το 2016, παίρνοντας ανάσα 5 ετών, για να δώσει προτεραιότητα στη μείωση του ελλείμματος που αναπαράγει και διογκώνει το πρόβλημα.

2.- Μετά και την πρόσφατη ανακοίνωση των απογοητευτικών δημοσιονομικών στοιχείων για το πρώτο τρίμηνο του 2011, που επιβεβαιώνουν ότι η ύφεση βουλιάζει τα έσοδα του προϋπολογισμού και διαμορφώνει την απόκλιση στην εκτέλεση του τακτικού προϋπολογισμού στα επίπεδα του 1,5 δις. ευρώ, η θέση της Γερμανίας ενισχύεται αποφασιστικά: όσο και αν προσπαθήσει η ελληνική κυβέρνηση, η αντίστροφη μέτρηση για το «πάγωμα» εκταμίευσης μιας από τις επόμενες δόσεις του διεθνούς δανείου έχει στην πραγματικότητα αρχίσει, καθιστώντας δραματικά επίκαιρη την δήλωση του επικεφαλής του γερμανικού ινστιτούτου IFO, Χανς Βέρνερ Σιν. «Είναι προφανές ότι η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει. Πρέπει να βάλουμε το χρέος στο τραπέζι και να απελευθερώσουμε αυτήν την χώρα από ένα μέρος του τεράστιου χρέους της», δήλωσε ο Γερμανός οικονομολόγος, τακτικός συνομιλητής του Σόιμπλε και της Μέρκελ.

Έτσι, το «μπαλάκι» περνά στο γήπεδο της ελληνικής κυβέρνησης και του οίκου Lazzard, συμβούλου της από την άνοιξη του 2010 σε θέματα διαχείρισης χρέους. Η Lazzard καλείται μέχρι το τέλος του χρόνου να βρει μια φόρμουλα αναδιάρθρωσης του χρέους αποδεκτή από τους ιδιώτες πιστωτές της Ελλάδας, την οποία θα «ευλογήσουν» οι ισχυρές οικονομικά χώρες της ευρωζώνης, υπό το φόβο μιας διαρκούς υποχρέωσης χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας, στην οποία αντιδρούν με σφοδρότητα οι ψηφοφόροι του πλούσιου Βορρά.

3.- Κι ενώ οι οικονομολόγοι ανά τον κόσμο ασχολούνται με την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας, στα καθ’ ημάς, μετά τους πολιτικούς εκφραστές μας και οι ακαδημαϊκοί μας δάσκαλοι άρχισαν - κάπως αργά - να διατυπώνουν απόψεις και να ομιλούν για την ανάγκη σωτηρίας της χώρας, χωρίς να δίνουν πρόταση για έξοδο από την κρίση.

Η Ν.Δ., δια του κ.Σαμαρά, παρά τις αντιπολιτευτικές κορώνες του, απορρίπτει, όπως και το ΠΑΣΟΚ, την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους (άποψη που σημαίνει ότι πρέπει να ολοκληρώσουμε τα πλάνα του μνημονίου το οποίο δήθεν απορρίπτει!), ενώ η κα Παπαρήγα δεν έχει καμιά αμφιβολία ότι «η ελεγχόμενη χρεοκοπία είναι ένα αντικειμενικό γεγονός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς είμαστε υπέρ».

Ο κ. Τσίπρας, για να συγκρατήσει τις πιο «προωθημένες» απόψεις εντός του κόμματος, που θέλουν να κηρύξουμε αμέσως πτώχευση και να επιστρέψουμε στη δραχμή (Λαφαζάνης κ.ά.), τάσσεται υπέρ μιας «επιθετικής επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους με διαγραφή μεγάλου μέρους του» (θέση, που, όπως γράφει ο Γ. Καρελιάς στην «Ελευθεροτυπία», συνιστά γρίφο ολκής, καθόσον “όποιος βρει πώς μπορεί να γίνει αυτό χωρίς καταστροφικές επιπτώσεις θα καταστεί εθνικός ευεργέτης”!).

Ακολουθούν προσφάτως και μετά τον Μίκη Θεοδωράκη, οι καθηγητές (Κασιμάτης, Μπέης, Γιανναράς κ.ά.), που προτείνουν αφελείς, μάλλον, λύσεις, τις οποίες στο μέλλον (όταν θα έχουν ξεχαστεί ως ατελέσφορες), θα τις επικαλούνται ως άλλοθι ότι τάχατες στη δύσκολη ώρα μίλησαν και αυτοί (;!) Ο τελευταίος μάλιστα, σε τηλεοπτικό πρωϊνάδικο, διαπίστωνε ότι οι εκλογές δεν αποτελούν λύση, διότι συλλήβδην όλο το πολιτικό προσωπικό δεν είναι άξιο να αναλάβει την ευθύνη σωτηρίας της χώρας, αλλά δεν προσδιόρισε ποιός μπορεί να το κάνει. Από κοντά και ο καθηγητής της Νομικής κ. Μπέης που χαρακτήρισε «κατώτερο της αποστολής του» τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, επειδή δεν ανέπεμψε το Μνημόνιο, χειρονομία που οδηγεί στη λύση των εκλογών.

Η άποψη του καθηγητή Κασιμάτη, να εφαρμοστεί το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, επειδή το Μνημόνιο είναι αντισυνταγματικό, δεν οδηγεί σε έξοδο από το αδιέξοδο που περιγράφει, διότι η ιδέα του σημαίνει περίπου λαϊκή εξέγερση εναντίον μιας... παράνομης κυβέρνησης, η οποία, όμως, ψηφίστηκε από την πλειοψηφία του λαού. Νομικές και πολιτικές ακροβασίες την ώρα που η χώρα οδεύει προς την πτώχευση δεν είναι χρήσιμες(;!).

Μ’ αυτά και μ’ αυτά το σταυρόλεξο εξακολουθεί να προκαλεί πονοκέφαλο και η λύση δεν φαίνεται ορατή στο άμεσο μέλλον, ο δε πολίτης αδυνατεί να αντιληφθεί τι τον περιμένει, αφού ο πολιτικός και πνευματικός κόσμος αυτής της χώρας εκφράζει όλων των αποχρώσεων τις απόψεις, σε σημείο, που θαρρείς πως δεν διαφέρει από την κουβέντα των μελών μιας μεγάλης παρέας, απ’ αυτούς που συνηθίζουμε να χαρακτηρίζουμε ως άσχετους και ανίδεους. Μόνο που στη θέση των τελευταίων δείχνουν να έχουν μπει αυτοί που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να οδηγήσουν με ασφάλεια την χώρα στην επόμενη μέρα…
_________________
* στοιχεία λήφθηκαν από:  α) την ιστοσελίδα AXIAPLUS.GR, με θέμα "τι σημαίνει αναδιάρθρωση Χρέους", β)  www.banksnews.gr, γ) δημοσιευθέν σχόλιο στα "Χανιώτικα νέα" της 16/4/11, με τίτλο "ακροβασίες".